________________
३६०
उत्तराभ्ययनस्ते
रजस्वामिना सहन स्थातव्यम् यतस्तेन सह रानी मरमन म्रियते । एतद्वचन हदि निधाय स ततो निर्गत्यावन्तीनगर्या गदर एप ग्रामाद बहिरुघाने रात्री स्थितः। वनस्वामिना रानिशेपे स्वप्नी-दृप्ट. केनषिदागनुफेन शिष्येण मत्पात्रस्थ सार शेप पय पीतमिति । अथार्यरक्षित प्रभाते काचिदन्यम्मिन्नुपाश्रये वसतिं कृत्वा चन्दनाय वनस्वामिनोऽन्तिक गतः । तदानी म बिस्वामी रात्रिशेपदृष्ट स्वप्न चिन्तयन्नासीत् । वनस्सामिना कुशलपनानन्तर रानापन्यवानस्थानस्य कारण पृप्टम् आर्यरक्षितः माह-भद्रगुप्ताचार्यस्यानुशासनादहमन्यस्मिन्नुपाश्रये निवसामि, रजस्वामी तु तदा पूर्व निजोपयोग दचा जार्यरसितकृतस्य रजन्यामन्यत्रोपाश्रय तुम रात्रि में वनस्वामी के साथ नहीं रहना, क्यों कि रात्रि में उनके साथ रहने वाले की मृत्यु हो जाती है। आचार्य के इन वचनो को हृदय में रखकर वे वहा से निकले और जाकर पास के किमी ग्राम के वाहिर उद्यान में रात्रि में ठहर गये। उधर वज्रस्वामीने रात्रिके शेपभाग में एक ऐसा स्वप्न देगा, फिकिसी आनेवाले शिप्य ने मेरे पात्र का सावशिष्ट (कुछ बाकी रखकर) क्षीरकोपी लिया है। इधर आर्यरक्षित प्रभात काल में किसी अन्य उपाश्रयमें अपने उपकरण रसकर एव स्थान निश्चित कर वदना निमित्त वज्रस्वामी के पास पहुँचे। उस समय वनस्वामी रात्रि के शेष भाग में दृष्ट स्वप्न का विचार करने में मग्न हो रहे थे। वज्रस्वामी न कुशलप्रश्न के बाद रात्रि में अन्यत्र ठहरने का कारण आर्यरक्षित से पूछा, आर्यरक्षित ने कहा कि मै भद्रगुप्ताचार्य के अनुशासन से अन्य उपा श्रय में ठहर गया है। उस ममय वज्ररवामी ने अपने उपयोग के बलस સ્વામીની સાથે રહેશે નહી કારણ કે, રાત્રે તેની સાથે રહેવાવાળાનું મૃત્યુ થાય છે આચાર્યના આ વચનને હૃદયમાં રાખીને ત્યાથી નીકળી પાસેના કોઈ ગામે બહાર બગીચામાં રાત્રી રોકાયે આ તરફ વાસ્વામીએ રાત્રીના છેલા પ્રહરે એક એવું સ્વપ્ન દેખ્યું કે, કોઈ આવી રહેલા શિષ્ય મારા પાત્રમાથી સાવશિષ્ટ(કઈક બકી રાખીને) ખીર પીઈ લીધેલ છે આ તરફ આર્યરક્ષિત પ્રભાત ળમાં કેઈબીજા ઉપાશ્રયમાં પિતાનું ઉપકરણ રાખીને અને સ્થાન નિશ્ચિત કરીને વદન નિમિત્ત વાસ્વામી પાસે પહો એ સમયે વાસ્વામી રાત્રીના છેડતા પ્રહરે જોયેલા સ્વપ્નને વિચાર કરવામાં મગ્ન હતા વજીસ્વામીએ કુશળ પ્રશ્ન બાદ રાત્રીમાં બીજા સ્થળે રેકાવાનુ કારણ આયંરક્ષિતને પૂછયું આયશક્ષિતે કહ્યું કે હું ભદ્રગુણાચાર્યના અનુશાસનથી બીજા ઉપાશ્રયમાં રોકાયો છુ તે સમયે જ સ્વામીએ પિતાના ઉપયોગના બળથી “આય રક્ષિતનું બીજા ઉપાશ્રયમ ન