________________
३६
उत्तराध्ययनसूत्रे
ए मातृवचः श्रुत्वा स सजातवैराग्यः सर्वसानद्ययोग प्रत्याख्याय पुनः संयमं गृहीतवान् । तत उत्कृष्टाचारेण ग्रामानुग्राम विहरन् उष्णपरीपह सहमानः काचित् पापाणमयमदेश प्राप्य चिन्तयति - ' प्रदेशोऽय प्रचण्डमार्त्तण्डकिरणसयोगाद् वह्निवत्मतप्तः, उष्णतरथ नायुः प्रवहति, जन पदमपि गन्तुमसमर्थोऽस्मि, ' एव विचिन्त्य परितः प्रतप्तभूमीतल विलोक्य परपोऽय मया सोढव्य इत्यवधार्य वप्तशिलोपरि करते मृत्यु होना ठीक है, परन्तु शील से स्सलित व्यक्ति का जीवन ठीक नही है । निरवद्य क्रिया का नाम सुविशुद्धकर्म एव चारित्र से पतित होने का नाम शील से स्सलित होना है।
इस प्रकार जननी के वचन सुनकर उसका मुप्त वैराग्य जग उठा, पश्चात् उसने सर्वसावद्य योग का प्रत्याख्यान कर पुनः सयम लिया । माता के वचन से उद्बोधित होकर उसने फिर उत्कृष्ट चरित्र का आराधन किया और चारित्र की आराधनापूर्वक ही ग्रामानुग्राम बिहार करते हुए उष्णपरीपह को सहन किया । एक समय की बात है कि ये विहार करते २ ऐसे प्रदेश मे पहुॅचे कि जहाँ पत्थरों की बहुलता थी । वहा पहुँच कर उन्होंने विचार किया कि यर प्रदेश सूर्य की किरणों से अधिक सतप्त बना हुआ है । यह तो ऐसा तप रहा है कि जैसे मानों अग्नि ही जल रही हो । वायु भी इतनी गर्म चल रही है कि जिससे एक पैर भी सुखपूर्वक चला नही जा सकता है । इस प्रकार विचार करते हुए अरहन्नक मुनि ने अपने आसपास की समस्त भूमि को પરંતુ શીલથી સ્ખલિત થયેલ વ્યક્તિનુ જીવન ઠી નથી નિરવધ ક્રિયાનુ નામ સુવિશુદ્ધ ક, ચારિત્રથી પતિત થવાનુ નામ શીલથી સ્ખલિત અનવુ તે
આ પ્રકારના માતાના વચન સાભળીને તેને સુતેલા વૈરાગ્ય જાગી ઉંચે અને તેણે સવ સાવદ્ય ચેાગનુ પ્રત્યાખ્યાન કરી પુન સયમને ધારણ કર્યાં માતાના વચનથી ઉદ્ભાષિત બની તેણે પછી ઉત્કૃષ્ટ ચારિત્રનુ આરાધન કર્યું અને ચારિત્રની આરાધના પૂર્વક જ ગ્રામનુગ્રામ વિહાર કરીને ઉષ્ણુ પરીષહેને સહન કર્યાં એક સમયે એ વિહાર કરતા કરતા એવા પ્રદેશમા પહેાચી ગયા કે, જ્યા પત્થરાએ મેાટા પ્રમાણમા હતા ત્યા પહોંચીને તેઓએ વિચાર કર્યું કે, આ પ્રદેશ સૂર્યના કિરણેાથી અધિક સતપ્ત અનેલા છે તા એવા તપી રહ્યા છે કે જાણે અગ્નિ જ સળગી રહી છે વાયુ પણ એટલી જ રીતે ગરમ કુ કાઈ રહેલ છે આથી એક ડગલુ પણ સુખપૂર્વક ચાલી શકાતું ના આ પ્રકારના વિચાર કરતા કરતા અરહુન્નક મુનિચે પોતાની આસપાસની
આ