Page Text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० १ गा० २४ निरवद्यभाषाभेदा __इच्छानुलोमा-प्रतिपादयितुर्या इन्छा तदनुलोमा तदनुकूला। यथा शुभकार्य प्रेरितस्य "एवमस्तु ममाप्यमिप्रेतमेतत् " एव रूपा, यथा वा कश्चित् किंचित् शुभ कार्यमारभमाण' चन पृच्छति, स प्रार- भवान् करोत ममाप्येतदभिप्रेतम्' इति । यथा वा केनचित् कश्चिदुक्त'-"सासकाश गच्छाम" स वदति-एवमस्तु इति।।७।।
आभिगृहीता-अर्थमनभिगृह्य योच्यते 'डित्यादिवत्' । अथवा-अनभिग्रहा यत्र न प्रविनियतार्थानधारणम् । यथा-पहुपुर्येप्ववस्थितेषु कश्चित् कचन पृच्छति-किमिदानी करोमि ?, स पाह-' यत् रोचते तत् कुर' इति ॥ ८ ॥ ___अभिगृहीतार्थमभिगृह्य गोच्यते-इद वस्त्रपानादिक पर्मोपफरणम् , अथवा प्रेरक की इच्छा के अनुकूल जो भापा बोली जाती है वह 'इच्छानुलोमा' मापा है-जैसे कोई किमी को फिमी शुभ कार्य मे प्रेरणा करे तर वह कहे कि 'ठीक है यह मुझे भी अमिलपित है'। अपना कोई किसी शुभ कार्य का प्रारभ करते हुए किसी को पूछे तो वह कहे कि-करो यह मुझे भी पसद है। अथवा-कोई ऐसा कहे-'मे साधु के पाप्त जा रहा है' तो सुनने वाला कहता है कि अच्छा जाओ ७। अनभिगृहीताअर्थशन्य-डित्थडवित्यादि शब्दो का बोलना। अथवा जिममे किसी एक अर्थ का निश्चय न हो जैसे-तसे कार्यो के उपस्थित होने पर कोई किसो से जब यह पूछता है कि-'कहो मै इस ममय कौनसा काम करूँ?" तो वह कहता है कि-जो तुम्हें रचे सो करो। इस प्रकार की भाषाका नाम अनभिगृहीता माना है ८ । अभिगृहीता-अर्थ को लक्ष्य करके जिस भाषाका प्रयोग किया जाता है वह अभिगृहीता भाषा है-जैसे ये वस्त्र पात्रादिक धर्म के उपकरण ह' । अथवा 'इस પ્રતિપાદન કરવાવાળાના અર્ધાત્-પ્રેરકની ઈરછાને અનુકુળ જે ભાષા બોલાય છે તે ઈરછાનમા ભાષા છે જેમ-કઈ કઈને કોઈ શુભ કાર્યમાં પ્રેરણા કરે ત્યારે કહે કે ઠીક છે એ મારી પણ અભિલાષા છે અથવા-કેઈ શુભ કાર્નને પ્રાર ભ કરતા કેઈને પૂછે છે તે કહે કે-કરે એ મને પણ પસદ છે અથવા કઈ એમ કહે કે સાધુની પાસે જઈ રહ્યો છું તે સાભળનાર કહે કે, સારૂ જાવ ૭ અનભિગૃહિતા-અર્થશુન્ય–“ડિલ્થ ડિવિત્યાદિ” શબ્દ બોલ અથવા જેમા કોઈ એક અર્થને નિશ્ચય ન હોય, જેમ-ઘણુ કામે ઉપસ્થિત થતા કોઈ બીજાને જ્યારે એ પૂછે છે કે, કહો હુ આ વખતે કયુ કામ કરું, તે તે કહે છે કે, જે તમને રૂચે તે કરે આ પ્રકારની ભાષાનું નામ અનભિગૃહિતા ભાષા છે ૮ અભિગૃહીતાઅર્થનું લક્ષ કરીને જે ભાષાનો પ્રયોગ કરવામાં આવે છે તે “અભિગૃહિતા ભાષા છે જેમ-“આ વસ્ત્ર પાત્રાદિક ધર્મના ઉપકરણ છે” અથવા “આ સમયે
| SR No. | 009352 |
| Book Title | Uttaradhyayan Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 961 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_uttaradhyayan |
| File Size | 28 MB |