________________
त्रियदर्शिनी टीका अ०१ गा २३ वाचनाद्वारम् ७
अध वाचनानामक सप्तम द्वारम्
अथ वाचनाविधिरुच्यते-तत्रैव वाचनाशब्दार्थ:-चाचयतीति वाचना-पाठना, शिष्याय मूनादिदान । ननु वाचनायाः किं फलम् ? वाचनया जीवो निर्जरा जनयति श्रुतस्य चानाशातनाया प्रवर्तते, तत्र च प्रर्तमानो जीवः श्रुतमदानरूप तीर्थधर्ममवलम्मते, एव तीर्थधर्ममात्रयन् कृत्स्नकर्मक्षपणेन महानिर्जरावान् भवति । ततो मुक्तिमाप्त्या तस्य सर्वथा भवपर्यवसान भवति । वाचनादानग्रहणविधिस्त्वेवम्
उपविसइ उवज्झाओ, सीसा विनरति वदण तस्स ।
सो तेसिं सबसमय, वायइ सामइयप्पमुह ॥ १॥ वाचना से जो विहीन होता है, अर्थात्-गुरुप्रदत्त वाचना से जो प्राप्त नही होता है वह अगुरुवाचनोपगत दोप है ॥१०॥
॥ यह छट्ठा द्वार हुआ ॥६॥ सातवा वाचनादार कहते हैं
अघ वाचना की विधि बतलाते हैं-शिष्य को सूत्रादिक का देनापढाना यह वाचना है। सूत्र की वाचना से कर्मो की निर्जरा होती है तथा उसकी अनाशातना में प्रवृत्ति होती है। उस वाचना में लगा हुआ जीव श्रुतप्रदानरूप तीर्थधर्म का आधार होता है। तीर्थधर्म का आधार होने से वह जीव समस्त कर्मो के क्षपण से महानिर्जरावाला होता है। महानिर्जरावाला होने से मुक्ति की प्राप्ति द्वारा उसके सर्वथा भव का क्षय हो जाता है। वाचना के देने की एव उसके ग्रहण करने की विधि इस प्रकार हैનાથી જે વિહિન હોય છે, અર્થાતુ-ગુરૂપ્રદત્ત વાચનાથી જે પ્રાપ્ત થયેલ નથી હેતુ ते म४३ वायनात ५ छ (१०)
આ છઠું દ્વાર થયું સાતમુ વાચનાદ્વાર કહેવામા આવે છે –
હવે વાચનાની વિધિ બતાવવામાં આવે છે–શિષ્યને સૂત્રાદિક ભણાવવાસમજાવવા એ વાચના છેસૂત્રની વાચનાથી કર્મોની નિર્જરા થાય છે, તથા તેના અનાશાતનાની પ્રવૃત્તિ થાય છે એ વાચનામાં લાગેલ જીવ થતપ્રદાનરૂપ તીર્થ ધર્મના આધાર બને છે, તીર્થ ધર્મના આધાર થવાથી તે જીવ સમસ્ત કર્મોના ક્ષપણુથી મહાનિરાવાળા થાય છે મહાનિ જરાવાળા થવાથી મૂક્તિની પ્રાપ્તિ દ્વારા એને જીવન મરણના ફેરાને ભય મટી જાય છે उ० २२
