________________
प्रियदर्शिनी टोका गा २३ सूनदोपा ३२ 'महाक्षर महाय' यथा-दृष्टिवादः ॥४॥ यच द्वात्रिंशद्दोपविरहित अलीफादिभित्रिंशद्दोपैर्जित तथाऽष्टभिर्गुणैरुपेत सून तल्लक्षणयुक्त मूत्र भवति तत् सूत्र पठनीयमित्यर्थः।
अथ-सूत्रदोपाअथ सुत्राणा द्वानिंदोपा उच्यन्तेअलियमुनघायजणय, णिरत्थगमवत्थय छलं दुहिल । निस्सारमहियमण, पुणरुत्त वाहयमजुत्त ॥१॥ कमभिन्न-चयणभिन्ने, विभत्तिभिन्न च लिंगभिन्न च । अणमिहियमपयमेव य, सभावहीण ववहिय च ॥ २ ॥ काल-जति-च्छपि-दोसो, समयविरुद्ध च वयणमित्त च । अत्थावती दोसो, हवइ य असमासदोसो य ॥३॥ उवमा रूवगदोसो, निसिपयत्यसघिदोसो य ।
एए य सुत्तदोसा, बत्तीस हुति नायया ॥ ४ ॥ छाया-अलीकम् १, उपघातजनक २, निरर्थक ३, अपार्थक ४, उल ५, द्रुहिलम् ६, निःसारम् ७, अधिकम् ८, ऊनम् ९, पुनरुपत १०, व्याहत ११, अयुक्तम् १२, ॥१॥
क्रमभिन्न १३, वचनभिन्ने १४, विभक्तिभिन्न च १५, लिङ्गभिन्न च १६, अनभिहित १७, अपदमेव च १८, स्वभावहीन १९, व्यवहितं च २० ॥२॥ तथा वृहत्कल्पादि सूत्र २। महा अक्षर वाला हो पर अर्थ अल्प हो जैसेज्ञाताध्ययन आदि ३ । महाक्षर वाला हो और अर्थ भी जिसका महान् हो जैसे दृष्टिवाद ४ । ३२ वत्तीस दोप सूत्र के ये हैं
३२ दोष सूत्र के अलीक १, उपघातजनक २, निरर्थक ३, अपार्थक ४, छल ५, गुहिल ६, निःसार ७, अधिक ८, ऊन ९, पुनरुक्त १०, व्याहत ११, अयक्त १२,क्रमभिन्न १३, वचनभिन्न १४, विभक्तिभिन्न १५. लिङ्गभिन्न १६, अनभिहित १७, अपद १८, स्वभावहीन १९, व्यवहित
ત્પાદિ સૂત્ર ૨ વધુ અક્ષરવાળા હોય પણ અર્થ ના હાય જેવા જ્ઞાતાધ્યયન આદિ ૩ વધુ અક્ષરવાળા હોય અને અર્થ પણ જેને મહાન હોય જેવા દીવાદ ૪ સૂત્રના બત્રીસ દેષ આ છે
અલીક ૧, ઉપઘાતજનક ૨, નિરર્થક ૩, અપાર્થક ૪, છલ ૫, द्रुटि , निसार ७, मधिः ८, 61 &, पुन १०, व्याडत ११, मयुत ૧૨, કમભિન્ન ૧૩, વચનભિન્ન ૧૪, વિભક્તિભિન્ન ૧૫, લિગુડભિન્ન ૧૬, અનભિહિત ૧૭, અપદ ૧૮, સ્વભાવહીન ૧૯, વ્યવહિત ૨૦, કાલદેપ ૨૧, યતિ
