________________
७४
उत्तराध्ययन सूत्रे
गुरोरभिप्रायेणैव सर्वं कर्त्तव्यमित्याह
मूलम् - माँ गलियसेवं केस. वयणमिच्छे पुणो पुणो । केसं वै देठुमाइन्ने", पांवेगं परिवज्जए || १ ||
छाया
मा गलिताश्व इन कशा, वचनम् इच्छेत् पुनः पुनः ।
कशाम् इन दृष्ट्वा आकीर्णः पापक परिवर्जयेत् ॥ १२ ॥ टीका
' मा गलियस्सेव.' इत्यादि - इव यथा, गलिताशः अविनीततुरङ्गः, पुनः पुनः कशा-कशामहार वाञ्छति, तथा पुनः पुनः वचन = प्रवृत्तिनिटत्तिपर गुरोरुपदेश मा इच्छेत् । उपदिष्टार्थमेव पुनः पुनर्वक्तु गुरवे परिश्रमो न देय इति भावः ।
-
पर शुद्ध नही होता, उसी प्रकार झूठ की शुद्धि पुन. झूठ बोलने से नहीं होती है यह विश्वास रखना चाहिये । फलितार्थ यह है कि वास्तविक स्थिति को साधु के लिये छुपाना नही चाहिये, और अवास्तविक स्थिति को कल्पना के तृलिका से सजाकर प्रकट नही करना चाहिये । शिष्य चाहे गुरुजन की शुश्रूषा करनेवाला भी क्यों न हो तो भी उसे कथचित् अतीचार लगने पर गुरु के समीप आलोचना अवश्य करनी चाहिये । कारण कि आलोचना से आत्मा की शुद्धि होती है एव मोक्षमार्ग के विघातक तथा अनत ससार के वर्धक ऐसे माया, मिथ्या एव - निदान इन तीन शल्यो का अभाव होता है । आत्मा को मलिन करनेનથી એજ રીતે જુઠની શુદ્ધિ ક્રી જીજ્ડ ખેલવાથી થતી નથી, આ વિશ્વાસ રાખવે જોઈએ . આના અર્થ એ છે કે વાસ્તવિક સ્થિતિને સાધુએ કદી પણ છુપાવવી ન જોઇએ, અને અવાસ્તવિક સ્થિતિને કલ્પનાથી સજાવીને પ્રગટ ન કરવી જોઈએ શિષ્ય ગુરુજનની શુશ્રૂષા કરવાવાળા પણ કેમ ન હોય તે પણ તેને કથચિત્ અતીચાર લાગવાથી ગુરૂની પાસે તેણે આલેચના જરૂર કરવી જોઈએ કારણ કે આલેાચનાથી આત્માની શુદ્ધિ થાય છે અને મેક્ષ માના વિઘાતક તથા અન ત સાગરને વધારનાર એવા માયા, મિથ્યા અને નિદાન આ ત્રણ શલ્યાના અભાવ હાય છે આત્માને મલિન કરવાવાળા અષ્ટ વિધ કર્મના આ આલેચનાના પ્રભાવટી વિનાશ થાય છે આત્મિક ક