________________
ॐ
उत्तराध्ययनसूत्रे
भाषणमुन्माद, स्वाध्याय यानभञ्जन कुरुते । अहितमनर्थकर तद्, भरति च पीडाकर नितराम् ॥१॥ बहुभापणाद् द्वितीय, नश्यति तावन्महानत तस्मात् । स्यादेव कर्मवन्ध, - स्तस्माद् दीर्घा उससारः ॥ २ ॥
तर्हि किं कुर्यात् ' इत्याह-- 'कालेग.' इत्यादि । 'कालेग' - इत्यत्र सप्तम्यर्थे तृतीया, काले प्रथमपौरुप्या तु चकारस्वर्थनाचकः, अधीत्य = स्वा-याय कृत्वा ततः = तदनु द्वितीयपौरुप्याम् एककः- एकाकी सन् भारतो रागादिरहितः, द्रव्यतो विविक्तशयनासनादिसस्थः ध्यायेत्-मुनार्थं चिन्तयेत् । उपलक्षणमेतत् तृतीयचतुर्थपोरुन्योरपि तथा च-तृतीयपौरुपया भिक्षाचर्यं चतुर्थ्यां पुनः स्वाध्याय कुर्या - दित्यर्थः । वक्ष्यति पर्विशेऽ ययने
साधु साधु नही है वह साध्याभास है । कहा भी है किमुसावाओ उलोगम्मि सव्वसाहहिं गरिहिओ ।
अविसासो य भूयाण तम्हा मोस विवजए । (दशवे०६ अ.१३ गाथा) यह मृपावाद सर्व-साधुओं अर्थात् तीर्थंकर आदि महापुरुषों द्वारा गर्हित- निन्दित है, दूसरे मृषावादी पर जगत का कोई भी प्राणी विश्वास नही करता है, अर्थात् वह सब के लिये अविश्वास्य होता है । इसी प्रकार बहुत बोलने से भी विनय धर्म यथावत् पालित नही हो सकता है । क्योकि इस अवस्था मे ऐसे भी कई शब्द निकल जाते हैं जो व्यर्थ होते है एव सुनने वाले के लिये भी कष्टप्रद होते है । जो मन मे आया सो बोल देना - यह प्रवृत्ति साधु मार्ग की नही है । इसमे तो ast सावधानी रखनी पडती है। इसी लिये भाषासमिति एवं वचनगुप्ति વાળા સાધુ સાધુ નથી તે સાધ્વાભાસ છે કહ્યુ પણ છે કે
मुसावओ उ लोगम्मि सव्वासाहु हिं गरिहिओ ।
अविस्सासो य भूयाण तम्हा मास विवज्जए । दशवे० ६ अ २३ गाथा મા મૃષાવાદ સર્વ માધુએ અર્થાત તીર્થંકર આદિ મહાપુરૂષાદ્વારા ગહિત છે બીજા મૃષાવાદી ઉપ જગતના કોઈપણ પ્રાણી વિશ્વાસ કરતા નથી તે બધાને માટે અવિશ્વાસ હાય છે આ પ્રકારે બહુ ખાલવાથી પણ વિનયધમ યથાવત્ પાલિત નથી થઈ શકતા જમકે એ અવસ્થામા એવા પણ કાઈ શબ્દ નિકળી જાય છે, જે ન્યુ હાય છે, અને સાભળવાવાળાને માટે પણ દુખદાય હાય છે જે મનમા આવ્યુ તે ખાલી નાખ્યુ આ કામ સાધુનું નથી. એણે તે ખૂબજ સાવધાની રાખવી પડે છે. આ માટે ભાષા
