________________
२१४.
.. ...-.
२१४
- १ .. समीपे समालोचिता, इत्युक्तरूपेणानालोचितातिचारः सन् कृतानशनोऽपि अर्धमासिक्यां संलेखनायामनशनया त्रिंशद् भक्तानि छित्त्वा कालावसरे कालं कृत्वामृत्वा चन्द्रावतंसके विमाने उपपातसभायां देवशयनीये देवशय्यायां देवष्यान्तरिते देवदृष्यवस्त्राच्छादितेऽयं चन्द्रो ज्योतिरिन्द्रतयोपपन्न: समुदपद्यत-तस्य ज्योतिर्देवे जन्म जातमित्यर्थः । निक्षेपो-निगमनम् । शेपं मुगमम् ॥ २ ॥
॥ इति प्रथममध्ययनं समाप्तम् ॥ १ ॥ अनगारने मूलगुणकी विराधना नहीं की, किन्तु उत्तरगुणकी विराधनाकर आलोचना नहीं की । इमलिये यह ज्योतिपी देव हुआ।
गोतम स्वामी पूछते हैं
हे भदन्त !'ज्योतिषियोंके इन्द्र, ज्योतिषियोंके राजा चन्द्र की स्थिति कितने कालकी है ?
भगवान कहते हैं
हे गौतम ! ज्योतिषों के इन्द्र चन्द्रकी स्थिति एक पल्योपम और एक लाख वर्षकी है । हे गौतम ! ज्योतिषोंके इन्द्र ज्योतिपोंके गजा चन्द्रको यह दिव्य देव ऋद्धि पूर्व भवमें उपार्जित तप संयमके कारण मीली है।
हे भदन्त । चन्द्र देव अपना आयुष्यभव तथा अपनी स्थितिके क्षय होजाने के बाद च्यवकर कहा जायगा ?
हे गौतम आयु आदि क्षयके बाद यह चन्द्र देव महाविदेहक्षेत्र में जन्म लेकर सिद्ध होंगे। પણ ઉત્તર ગુણની વિરાધના કરી આલોચના કરી હતી તે માટે તે જ્યોતિષી દેવ થયા.
ગૌતમ સ્વામી પૂછે છે– હે ભદન્ત ! જતિના ઈન્દ્ર તિના રાજા ચન્દ્રની સ્થિતિ કેટલા કાલની છે ભગવાન કહે છે–
હે ગૌતમ! ઈન્દ્ર ચદ્રની સ્થિતિ એક પલ્યોપમ અને એક લાખ વર્ષની છે કે ગૌતમજ્યોતિના ઈન્દ્ર જ્યોતિષના રાજા ચન્દ્રને આ દિવ્ય દેવત્ર પૂર્વભવમાં ઉપાર્જિત તપ અને સંયમના કારણથી મળી છે
હે ભદન્ત! ચન્દ્ર દેવ પિતાનું આયુષ્ય ભવ તથા પિતાની સ્થિતિના ક્ષય થઈ ગયા પછી રચવીને કયા જશે.
હે ગતમ! આયુ આદિ ક્ષય થઈ ગયા પછી આ ચન્દ્ર દેવ મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં જન્મ લઈને સિદ્ધ થશે.
