________________
निरयावलिकासत्रे तस्मिन्नाश्रमे कश्चित्तापसो मासं मासं तपसा क्षपयन् पारणां कुर्वाण आमोत् । राजा तं तपस्विनं विलोक्य समतुष्यत्, तापसं च स्वभवने पारणां कर्तु प्रार्थयत् । तापसेनोक्तम्-पारणायां पञ्च दिनानि माम्पतमवशिष्यन्ते पञ्चदिवमानन्तरं पारणायै तव राजधानीमागमिष्यामि, हे राजन ! ममायं नियमो यत्-'पारणादिने एकस्मिन्नेव गृहे भिक्षामाचगमि, योकत्र भैक्ष्यं न लभे तदा मासं क्षपयामि' इति तापसनियमं श्रुत्वा श्रेणिको राजा निजराजधानीमागमत् ।
ततः पञ्चमु दिवसेषु व्यतीतेषु पारणाऽहे तापसः श्रेणिकराज-द्वारमागतः । तस्मिन् दिने राज्ञो महत्या शिरोवेदनया राजभवनं व्याकुलमामोतापस मास-मासके उपवाससे पारणा करता था। राजा उस तापमको देखकर अत्यन्त प्रसन्न हुआ, और उससे प्रार्थना की-हे महात्मन् ! आप मेरे यहाँ पारणा करनेके लिये पधारें । राजाकी ऐसो प्रार्थना सुनकर तापम योला
हे राजन् ! अभी मेरे पारणेमें पांच दिन घटते (अवशिष्ट) हैं उनके पूर्ण होजानेपर में तुम्हारे यहाँ पारणेके लिये आउँगा परन्तु मेरा एक नियम है उसको ध्यानमें रखना-पारणेके दिन केवल एकही घर भिक्षाके लिए जाता हूँ । यदि वहां भिक्षा नहीं मिली तो फिर मासक्षपण (खमण) के बाद ही पारणा करता हूँ। गजा उस तापसके इस नियमको सुनकर अपनी राजधानीको लौट गया ।
उसके पांच दिन बीत जानेके पश्चात् वह तापस पारणेके दिन, : राजा श्रेणिकके हारपर आया। उस दिन राजाके सिरमें असह्य वेदना थी जिससे मचा गजभवन व्याकुल था, इसलिये उस કરી પાણી કરતા હતા - તે તાપસન જઈને અત્ય ત ખુશી થયા અને તેઓને પ્રાર્થના કરી-હે મહાત્મન આપ મારે ત્યાં પારણા કરવાને પધારો ” રાજાની એવી પ્રાર્થના ભાભળી તાપસ બે –
હે રાજન ! હજી મારે પારણા કરવાને પાચ દિવસ અવશિષ્ટ (બાકી) છે. તે પૂરા થઈ ગયા પછી હું તારે ત્યા 1 માટે આવીશ પરંતુ મારા એક નિયમ છે તે ધ્યાનમાં રાખજે-હું પારણાને દિવસે માત્ર એકજ ઘેર ભિક્ષા માટે જાઉં છું. જે ત્યાં ભિક્ષા ન મળે તો વળી પાછા ફરીને માસ ખમણ પછીજ પારણા કરૂ છું. રાજ તે નાપસને આ નિયમ સાભળીને પિત ની રાજધાનીએ પાછે ગયે.
તેને પાચ દિવસ વીતી ગયા પછી તે તાપરા પારણને દિવસ જ શ્રેણિકના ( હરે આવ્યા. તે દિવસ રાજાના માથામાં અસહ્ય વેદના થતી હતી જેથી આખું રાજભવન