________________
निरयावळिका सूत्रे
ततः = वेल्लनया देव्यैवमुक्ता सती सा दासचेटी 'तथास्तु' इतिकृत्वा करतलपरिगृहीतमञ्जलिपुटं मस्तके कृत्वा निधाय चेल्लनाया देव्या एनम्= अर्थम् = निदेशम् प्रतिशृणोति = स्वीकरोति प्रतिश्रुत्य तं दारकं करतलपुटेन गृहाति, steer as aanaनका = अशोकवाटिका तथैवोपागच्छति, उपागत्य तं दारकमेकान्ते उत्कुरुटिकायामुज्झति-पक्षिपति ।
११०
ततः खलु तेन दारकेण एकान्ते उत्कुरुटिकायामुज्झितेन सता साशोकवनिका उद्योतिता = प्रकाशिता चाऽप्यभवत् ।
ततः=दारकप्रक्षेपणानन्तरं स श्रेणिको राजा अस्याः कथायाः = दारकप्रक्षेपणवृत्तान्तस्य लब्धार्थः = ज्ञातसमाचारः सन् यत्रैवाशोकवनिका तत्रैवोपागच्छति, उपागत्य तं दारकमेकान्ते उत्कुरुटिकायामुज्झितं पश्यति दृष्ट्वा चआशुरक्तः आशु=शीघ्रं रक्तः = कोपेनाऽरुणनयनः यावत् मिसिमिसन = क्रोधवा
ऐसा अपने मनमें विश्वारकर दासीको घुलवाया और उससे कहा- हे देवानुप्रिये ! इसको छिपाकर लेजा और एकान्त उकरडी
पर डाल आ ।
इस तरह चेलना रानीकी आज्ञा पाकर दासीने उस बालकको हाथोंसे उठाया और अशोकवाटिकामें जाकर एकान्त स्थानमें उकरडीपर डाल दिया । वह बालक वडा तेजस्वी था इस कारण उससे अशोकवाटिका प्रकाशयुक्त हो गयी ।
पश्चात् राजा श्रेणिकको किसी तरह विदित हुआ कि रानी वेलनाने जन्मते पालक (नवजात शिशु) को कहीं फिकवा दिया है, तय राजा ढूंढते हुए अचानक अशोकवाटिकामें आये और उकरडीपर पढे हुए वालकको देखा । उसे देखकर राजा उसी समय वढे क्रुद्ध
એવે પાતાના મનમા વિચાર કરી દાસીને ખેાલાવી, અને તેને કહ્યું--હે દેવાનુપ્રિયે ! આને સ તાડીને લઇ ન્ત અને એકાત ઉકરડે નાખી દે.
ભાવી રીતે ચેલના રાણીની આજ્ઞા થતા દાસીએ તે બાળકને હાથ વડે ઉપાડીને અશેકવાટિકામા જઈને એકાંત સ્થાનમા ઉકરડે ફેંકી દીધા. તે બાળક બહુ તેજસ્વી હતા આ કારણે તેનાથી અશેકવાટિકા પ્રકાશયુક્ત ખની ગઇ.
પછી રાજા શ્રેણિકના જાણુવામાં કઇ રીતે આવ્યું કે રાણી ચેલનાએ જન્મતા (નવજાત શિશ્યુ) આળકને કયાંક ફેકાવી દીધા છે. ત્યારે રાજા પોતે તપાસ કરવા માટે ગયાક્રમથી તપાસ કરતાં અÀકવાટિકામા આવ્યા અને ઉકરડા ઉપર પડેલા ખાળીને દીઠા. તેને જોઈને તેજ વખતે રાજા બહુ ગુસ્સે થયા અને ક્રોધમાં મળતા ચા
