________________
dat
मन्दी सूत्रे
I
मिदिवसे शुभे नक्षत्रे निधानमिदं ग्रहीष्यामः। द्वितीयः सरलचित्ततया तथैव स्वीकृतम् । ततस्तेन कूटमनस्केन तत्र रात्रावागत्य निधानमादाय तत्राङ्गारकाः (कोयला) प्रक्षिप्ताः। ततो द्वितीयदिने द्वावपि सह भूत्वा तत्र गतौ । तौ तत्राङ्गारकान् दृष्टवन्तौ । ततः स मायावी स्ववक्षस्ताडयन् क्रन्दितुं प्रवृत्तः सन् प्राह - " वयं भाग्य - हीनाः, यतो दैवेन निधानस्थानेऽङ्गारकाः प्रदर्शिताः । यथाऽस्माकमक्षि दवा दैवेन पुनस्तदपहृतम् ' इति जानामि । - इत्युक्त्वा स मायावी पुनः पुनः स्वमित्रं पश्यति । द्वितीयस्तस्य कपटचिन्तया सर्वे सत्यवृत्तं विज्ञाय भावपरिवर्तनेन वदतिमित्र ! निधानार्थं मा चिन्तय, गच्छ एवमेव भाग्यमस्माकम् । ततः शान्तचेतसा araft स्वस्वगृहं गतवन्तौ ।
हो गया। उस को देखते ही एक के हृदय में कपट भाव जाग गया, उसने अपने मित्र से कि जिस का चित्त कपट से रहित था कहा- भाई ! यह निधान आज नहीं लेंगे, कल लेंगे। चलो अब यहां से घर पर चले । वे दोनों घर आ गये। अब कपट हृदयवाले मित्र ने सरल हृदय वाले मित्र को विना खबर दिये ही रात्रि में आकर उस खजाने को वहां से निकाल कर उस के स्थान में कोयले भर दिये और निधान अपने घर ले गया। दूसरे दिन प्रातःकाल होते ही जब वे दोनों मिलकर वहां आये तो उन्हों ने निधान के स्थान पर कोयले भरे हुए देखे । देखते ही वह मायावी व्यक्ति छाती को कूट २ कर रोने लगा और कहने लगा। 46 हाय हाय हम कितने भाग्य हीन हैं जो भाग्य ने निधान के स्थान पर हमें कोयले भरे हुए दिखलाये हैं। “ भाग्य ने आंखे देकर फिर फोड डाली है । यही युक्ति इस समय हमारे ऊपर चरितार्थ हो रही है । इस तरह
જોતા જ એકના હૃદયમાં કપટભાવ પેદા થયે તેણે પોતાના મિત્ર કે જે નિષ્ણુપટી ચિત્તવાળા હતો તેને કહ્યું, “ ભાઈ આ ખજાના આજે લેવા નથી, કાલે सशु या हुवे सहीं थी घेर ४४ मे. " तेथे। जन्ने धेर भाव्या. हवे કપટી મિત્રે સરળદયી મિત્રને ખબર આપ્યા વિના રાત્રે જઈને ખજાનાને ત્યાંથી કાઢીને તેની જગ્યાએ કાલસા ભરી દીધા અને ખજાના પેાતાના ઘર ભેગા કર્યાં. બીજે દિવસે પ્રાતઃકાળે તે બન્ને મળીને ત્યાં આવ્યા તો તેમણે ખજાનાની જગ્યાએ કાલસા ભરેલા ભાળ્યાં. તે જોતા જ તે કપટી માણુસ છાતી કૂટી ફૂટીને રડવા લાગ્યા અને કહેવા લાગ્યા “ હાય, હાય ! આપણે કેટલા દુર્ભાગી છીએ નસીબે આપણને ખજાનાની જગ્યાએ કાયલા ભરેલા મતાન્યા છે.’” “નસીએ આંખા આપીને પાછી ફાડી નાખ્યા જેવું કર્યુ છે” આાજ વાત અત્યારે આપણુને ખરાખર લાગુ પડે છે. ’ આ પ્રમાણે અનાવટી વાતો મનાવીને તે મિત્રની તરફ
<<