Page Text
________________
-
२००
नन्दीस्त्रे तत्र-योगाः-व्यापाराः । तै सह वर्तन्ते ये, ते सयोगाः सव्यापारामनोवाक्कायाः, ते विद्यन्ते यस्य स सयोगी । स चासौ भवस्थश्च सयोगिभवस्थस्तस्य केवलज्ञानमितिविग्रहः । तद् द्विविधं प्रज्ञप्तम् , तद् यथा-प्रथमसमयसयोगिभवस्थकेवलज्ञानं च । प्रथमः समयः सयोगित्वे यस्य स प्रथमसमयः, केवलज्ञानप्राप्तौ प्रथमः समयो यस्य स इत्यर्थः । स चासौ सयोगिभवस्थश्चेति प्रथसमयसयोगिभवस्था, तस्य केवलज्ञानमित्यर्थः । एवमप्रथमः द्वितीयादिः समयो यस्य सोऽप्रथमसमयः, शेष प्राग्वत् । अथवेत्यादि । चरमः अन्त्यः समयो यस्य सयोग्यवस्थायाः, स तथा, शेष प्राग्वत् । एवमचरमा चरमादन्यः समयो यस्य सोऽचरमसमयः, पश्चानुपूर्व्या चरमादारभ्य सर्वे एव आकेवलप्राप्तेरचरमा इति । शेष प्राग्वत् ॥
मलम से किं तं अजोगिभवत्थकेवलनाणं? । अजोगिभव. स्थकेवलनाणं दुविहं पण्णत्तं । तं जहा-पढमसमयअजोगिभवस्थकेवलनाणं च, अपढमसमयअजोगिभवत्थकेवलनाणं च । ज्ञान है । तथा जिस केवलज्ञान के उत्पन्न होने में द्वितीयादि समय हो गये हों वह अप्रथमसमय-सयोगिभवस्थ-केवलज्ञान है । अथवा इस तरह से भी केवलज्ञान के दो भेद होते हैं-चरमसमय-सयोगि-भवस्थकेवलज्ञान एवं अचरमसमय-सयोगि-भवस्थ-केवलज्ञान । सयोगीअवस्था के अन्त्यसमय का जो केवलज्ञान है वह चरमसमय-सयोगिभवस्थ-केवलज्ञान है। इससे विपरीत, अर्थात् पश्चानुपूर्वी की अपेक्षा सयोगी अवस्था के चरमसमय से लेकर जितने समय केवलज्ञान की प्राप्ति पर्यन्त हो गये हैं वे सब अचरमसमय हैं। उन समयों का केवलज्ञान अचरमसमय-सयोगि-भवस्थ-केवलज्ञान कहलाता है ॥ પ્રથમસમય–સગિર્ભવસ્થ-કેવળજ્ઞાન છે. તથા જે કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થવામાં બે વગેરે સમય લાગ્યા હોય તે અપ્રથમસમય–સાગિર્ભવસ્થ-કેવળજ્ઞાન છે. અથવા કેવળજ્ઞાનના આ પ્રમાણે પણ બે ભેદ પડે છે–ચરમસમય-સગિ–ભવસ્થકેવળજ્ઞાન અને અચરમસમય-સગર્ભવસ્થ-કેવળજ્ઞાન, સાગી અવસ્થાના અંત્ય સમયનું જે કેવળજ્ઞાન છે તે ચરમસમય–સગિ –ભવી -કેવળજ્ઞાન છે. તેથી ઉલટું એટલે કે પશ્ચાનુપૂવની અપેક્ષાએ સગી અવસ્થાના ચરમ સમયથી લઈને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ સુધી જેટલા સમય થઈ ગયા હોય તે બધા અચરમ સમયે છે. તે સમયનું કેવળજ્ઞાન અચરમસમય–સોગિ–ભવસ્થ-કેવળજ્ઞાને वाय छे.
| SR No. | 009350 |
| Book Title | Nandisutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 940 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_nandisutra |
| File Size | 58 MB |