________________
D
७७८
काम्पटीपमतिको ___ सम्प्रति-नवमं हदद्वारमाह-'जंबुदीवेणं शो' इत्यादि, 'जंबुढीवेणं भने ! दीये' जम्बू. द्वीपे खलु भदन्त ! द्वीपे सर्व द्वीपमध्यनम्बृद्वीपे इत्यर्थः 'केवडया महता पनना' कियन्त:कियत्संख्यका महाहदाः प्रज्ञप्ताः-कथिता इति प्रश्नः, 'भगाना - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'सोलसमहदहा पन्नता' पोडश मह हुदाः-पोडशसंख्याः गहाहदाः प्रज्ञप्ताः कथिताः तत्र वर्षधराणां मध्ये पड्महाहदास्नथा शीता गीतोदः प्रत्येक प्रत्येक पञ्च पञ्च सर्व संकलनया पोडश महाहदा भवन्तीति हदद्वारम् । ___ सम्प्रति-दशमं नदीद्वारमाह-जंबुट्टी वेणं भने! दीव' जम्वृद्धीपे खलु भदन्न ! द्वीपे सर्वद्वीपमध्य जम्बूद्वीपे इत्यर्थः 'कैनइया महाणई भी वासहरप्पयाहामो पननाओं कियत्य:कियत्संख्यका महानयो वर्परप्रवाहाः, तत्र वर्षसरहदेभ्यः प्रबहन्ति-निर्गच्छन्तियास्ता वर्पधरप्रवाहाः, अन्यथा कुण्डप्रवाहामपि महानदीनां वर्पनरनितम्यस्थ कुण्डेभ्यो जायमानतया नामके द्वीप में महाहूद किनने कहे गये हैं ? इनके उत्तर में प्रभु ने कहा है'गोयमा ! सोलस महदहा पण्णत्ता' हे गौतम ! यहां १६ नहाहद कहे गये हैं। इनमें ६ महाहद ६ वर्षधर पर्वतों के और शीता एवं गीतोदा महानदियों के प्रत्येक के ५-५ कुल मिलकर ये महाहद १६ हो जाते हैं।
महानदी नामकदशवेंदार की वक्तव्यता 'जंबुद्दीवे णं भंते ! दीवे केवझ्या गईओं वासदरप्पवाहाओ एण्णत्ताओ' हे भदन्त ! जम्बूद्वीप नामके दीप ये कितनी महानदियां जो वर्षधर के हदों से निकली हैं कही गई है ? यहां जो 'वर्षधर प्रवाह' ऐसा विशेषण महानदियों का कहा गया है वह कुण्डों से जिनका प्रवाह बढ़ता है पेनी कुण्ड प्रवाहवाली महानदियों के व्यवच्छेद के लिये दिया गया है ये कुण्ड वर्षधर के नितम्बस्थ होते है उनसे भी ऐसी महानदियां निकली हैं अतः उनके सम्बन्ध में गौतम दीपभा महासा वामां माया छ ? मनापामा प्रा -गोयम ! सोलसम हद्दहा पण्णत्ता' है गौतम! मी १६ भडाइ। आमा माया छे. सभा १ मा ૬ વર્ષધર પર્વતના અને શીતા તેમજ શીદા મહાનદીઓના દરેકના ૫-૫ આમ બધા મળીને એ મહાહુ ૧૬ થઈ જાય છે.
મહાનદીનામક દશમાદ્વારની વક્તવ્યતા 'जंबुद्दीवेणं भंते । दीवे केवइया णईओ वासहर पवाहाओ पण्णत्ताओ' Deraयू. દ્વિપ નામક દ્વીપમાં કેટલી મહાનદીઓ કે જેઓ વર્ષધરના દેથી નીકળી છે કહેવામાં આવેલી છે. અહીં જે વર્ષધર પ્રવાહ એવું વિશેષણ મહાનદીઓનું કહેવામાં આવ્યું છે. તે કુંડામાંથી જેમને પ્રવાહ વહે છે એથી કંડ પ્રવાહવાળી મહાનદીઓના વ્યવદ માટે આપવામાં આવેલ છે. એ કુડે વર્ષધરના નિતંબસ્થ હોય છે. એમનાથી પણ એવી મહાનદીઓ નીકળી છે, એથી એમના સંબંધમાં ગૌતમસ્વામીએ મન નથી પરંતુ પ,