________________
४५८
जम्बूखीपप्राप्तिसूत्र कोणवर्तिनः प्रासादावतंसका भणिताः, तथैव नन्दनवनेऽपि शक्रेशानेन्द्रयोक्ततत्तत्कोणवर्तिनः प्रासादावतंसका वाच्या इति, ते च प्रासादा भद्रशालवनवनि पूर्वोत्तरादि कोणमत पद्मादि पुष्कारिणीवहुमध्यदेशवर्तिन इव नन्दनवनवति पूर्वोत्तरादिकोणगतनन्दोत्तरादि पुष्करिणी बहुमध्यदेशवर्तिनो वोध्याः, ताश्च पुष्कारिण्योऽत्र नामतो निर्दिश्यन्ते नथाहि-नन्दोत्तरा' - १नन्दा रसुनन्दा ३नन्दिवर्धना ४चैता ईशानकोणे, तथा-नन्दिषेणा१ अमोघा२ गोस्तूपा३ सुदर्शना४ चैता आग्नेयकोणे, तथा-भद्रा१ विशाला२ कुमुदा३ पुण्डरीकिणी४ चैता नैऋत्यकोणे, तथा-विजया१ वैजयन्तीर अपराजिता जयन्ती४ चैता वायव्यकोणे, इति प्रतिकोणं ये प्रासादावतंसक शक्र और ईशान के हैं-अर्थात् जिस प्रकार से भद्रशाल वन में आग्नेय और नैऋत्यकोण संबंधी प्रासादावतंसक शकेन्द्र संबंधी कहे गये हैं तथा वायव्य और ईशानवर्ती प्रासादावतंसक ईशानेन्द्र संबंधी कहे गये हैं उसी प्रकार से इस नन्दनवन में भी आग्नेय और नैऋत्यकोणवर्ती प्रासादावतंसक शक्रेन्द्र संबंधी और वायव्य एवं ईशानकोणवर्ती प्रासादावतंसक ईशानेन्द्र सम्बंधी है ऐसाजानना चाहिए। वे प्रासाद भद्रशालयमवर्ति पूर्वोत्तरादिकोण गत पद्मादि पुष्करिणियों के बहु मध्यदेश भाग में जैसे प्रकट किये गये हैं वैसे ही ये प्रासाद नन्दनवनवर्ती पूर्वोतरादिकोण गत नन्दोत्तरादि पुष्करिणियों के घहुमध्य देशवर्ती हैं ऐसा जानना चाहिये यहां पर नन्दोत्तरा, नन्दा, सुनन्दा, नन्दिवर्धना ये चार पुष्करिणियां ईशानकोण में हैं तथा-लन्दिषेणा, अमोघाँ गोस्तूपा, और सुदर्शना ये चार पुष्करिणियां आग्नेयकोण में हैं भद्रा, विशाला, कुमुदा और पुण्डरीकिणी ये चार पुष्करिणियां नैत्यकोण में हैं और विजया, वैजयन्ती जयन्ती और अपराजिता ये चार पुष्करिणियां वायव्यकोण में हैं इस નૈઋત્ય કેણુથી સંબદ્ધ પ્રાસાદાવર્તસકે શકેન્દ્ર સંબંધી કહેવામાં આવેલા છે અને જેમ વાયવ્ય અને ઈશાનવતી પ્રાસાદાવતંસક ઈશાનેન્દ્ર સંબંધી કહેવામાં આવેલ છે તેમજ આ નન્દનવનમાં પણ આગ્નેય અને નૈઋત્ય કેણવતી પ્રાસાદાવતં સકે કેન્દ્ર સંબંધી અને વાયવ્ય તેમજ ઈશાન કેણુવતી પ્રાસાદાવતંસકે ઈશાનેન્દ્ર સંબં-1 છે, એવું જાણવું જોઈએ. એ પ્રાસાદે ભદ્રશાલવન વતિ પૂર્વોત્તરાદિ કેણુ ગત પડ્યાદિ પુષ્કરિણીઓના બહુમધ્ય દશ ભાગમાં જે પ્રમાણે નિરૂપિત કરવામાં આવેલ છે તેવા જ એ પ્રાસાદે નન્દનવનતિ પૂર્વેત્તરાદિ કે ગત નત્તર દિ પુષ્કરિણીઓના બહુમધ્ય દેશવતી છે. એમ જાણવું જોઈએ. અહીં નોત્તરા, નન્દા, સુનન્દા, નન્દિવર્ધન એ ચાર પુષ્કરિણીઓ ઈશાન કોણમાં આવેલી છે. તેમજ નદિષેણ, અમેઘા, ગેસ્તુવા અને સુદર્શન એ ચાર પુષ્કરિણીઓ આગ્નેય કેણમાં આવેલી છે. ભદ્રા વિશાલા, કુમુદા અને પુંડરીકિણી એ ચાર પુષ્કરિણીઓ નિત્ય. કેણમાં આવેલી છે, અને વિજ્યા, વૈજયન્તી, જયન્તી અને અપરાજિતા એ ચાર પુષ્કરિણીઓ