________________
प्रकाशिका टीका-चतुर्थवक्षस्कारः सू० २ पादनिरूपणम् रीक शतपत्र फुल्लकेसरोपचितः पट्पदपरिभुज्यमानकमलः अच्छविमलसलिलपूर्णः परिहस्तभ्रमन्मत्स्यकच्छपानेकशकुनमिथुनपरिचरितः" इति । एतद्वन्याख्या-"समतीरः समानि निम्नोन्ननत्वरहितानि तीराणि नटानि यस्य स तथा वन्नमयपापाणः-वनमणिमयप्रस्तरः, तपनीयतलः तपनीयम् उत्तमजातीय सुवर्ण तन्मयं नलं यस्य स तथा, सुवर्णशुभ्ररजतमयवालुका-शुभं-शुक्लं यत् सुवर्ण तच्च रजतं चेत्युभयमयी वान्टका यस्य स तथा, वैटूर्यमणिस्फटिकपटल-बैहर्यमणीनां स्फटिकानां च यत् पटलं समूहः तन्मयः पच्चोयड:-तटसमीप वर्म्युनतप्रदेशो यस्य तथा, 'पच्चोयड' इति देशीयः शब्दः पूर्वोक्तार्थकः । मुखावतारः मुखः सुखदः अवतार: जलप्रवेशो यस्य स तया, मुखोत्तार:-सुखद निगमनः, नानामणितीर्थसबद्धःनानामणिबद्धतीर्थः अत्र प्राकृतत्वात्सबादशब्दम्य परप्रयोगः नानामणिभिः चन्द्रकान्तादि नानाविधमणिभिः सुबद्धं मुष्ठतयोपनियद्धं तीर्थ 'घाट' इनि प्रसिद्धं स्थलं यस्य स तथा। चतुष्कोणः चतुरस्रः आनुपूर्व्य मुजातयप्रगम्भीरगीतलजलः आनुपूर्येण क्रमेण मुजातं मुनि८पन्न वनां पाली यस्य स तथा गम्भीरं गीतलं च जलं यस्य स तथा, उभयोः कर्मधारयः संघनपत्रविसमृणालः संछन्नानि व्याप्तानि पत्रविसमृणालानि यत्र स तथा बहुत्पलकुमुदभुहै इस पाठ की व्याख्या इस प्रकार से है-निम्नता और उन्नत्य से रहित होने के कारण इसके नीर-नद-समान है वन्नमणिमय इसके पापाण है उत्तमजातीय सुवर्णमय इसका तल भाग है। शुभ्र-सुवर्णमय और रजतमय इसकी वालुका है इसके तटके समीपका जो उन्नतप्रदेश है वह वैडूर्यमणियों के और स्फटिकों के समूह-से निष्पन्न हुआ जैसा है 'पच्चोयड' यह देशीय शब्द है इसमें प्रवेश करना मुम्बद है और इससे बाहर निकलना भी सुखद है इसके जो घाट हैं वे अधिक मणियों के द्वारा बनाये हुए हैं। प्राकृत होने से यहां सुचन्द्र शब्द का पर प्रयोग हुआ है यह चौकोण है इसकी पाली क्रमशः वह क्रमशः निष्पन्न है-दमका जल गंभीर और शीतल है इसमें जो पत्र, बिस
और मृणाल है वे सब छन्न है अर्थात् यह पत्र, विस और मृणालों से व्याप्त है यह विकसित और केशरोपचित अनेक चन्द्रविकाशीकुवलयों से, कुमुदों से-कैरवों से, मुभगों से-सुन्दरकमलों से, सौगंधिकों से અને ઉન્નત્વથી રહિત લેવા બદલ એના કિનારાઓનટે-સમાન છે. વા મણિમય એના પાષાણે છે. ઉત્તમ જાતીય સુવર્ણ નિર્મિત એને તલ ભાગ છે. શુભ્ર સુવર્ણમય અને રજતમય એની વાલુકા છે. એના તટની પાસે જે ઉન્નત પ્રદેશ છે તે વૈર્યમણિઓના मन टिकाना समूहाथी नि०पन सय सवा छे. 'पच्चोयड' या शीय श६ छ. सभा પ્રવિષ્ટ થવું સુખદ છે. અને એમાંથી બહાર નીકળવું પણ સુખદ છે એના જે ઘાટે છે ते मधि४ मणिमा नारा लिमित छे. प्रास्तापायी मही 'सुबद्ध' शहन प्रयोग थाय છે. એ ચોખૂણું છે. એની પાલી ક્રમશઃ નિષ્પન્ન થયેલી છે. એમાંનું પાણી ગંભીર અને શીતળ છે. એમાં જે પત્ર વિસ મૃણાલ છે તે સર્વ છન્ન છે. એટલે કે એ હુદ પત્ર, વિસ • અને મૃણાલેથી વ્યાપ્ત છે. એ વિકસિત અને કેશરપચિત અનેક ચંદ્ર વિકાશી કુવલયેથી,