________________
मुनितोषणी टीका, प्रत्याख्यानाध्ययनम् - ६
३११
रागद्वेषादिशत्रु पराजयेदृष्टाद्भुत पराक्रमत्वादिति यद्वा पुरुषाः सिंहा इवेति पुरुषसिंहास्तेभ्यः । ' पुरिसवरपुडरीयाण' पुण्डरीक = धवलकमल, चर च तत्पुण्डरीकं चरपुण्डरीक=धवल कमलप्रधान, पुरुषो वरपुण्डरीकमिवेत्युपमितसमासे पुरुषवरपुण्डरीक, पुरुपवरपुण्डरीक च पुरुषवरपुण्डरीक च पुरुषवरपुण्डरीक चेत्यादिरीत्यैकशेषे पुरुपवरपुण्डरीकाणि, तेभ्यः, भगवतो वरपुण्डरीकोषमा च विनिर्गताऽशुभमलीमसत्वात् सर्वैः शुभानुभावैः परिशुद्धत्वाच यद्वा यथा पुण्डरीकाणि पड्काज्जातान्यपि सलिले वर्द्धितान्यपि चोभयसम्वन्धमपहाय निर्लेपानीव जलोपरि रमणीयानि सन्दृश्यन्ने निजानुपमगुणगणनलेन सुरासुरनरनिकर शिरोधारणीयतयाऽतिमहनीयानि परमसुरवास्पदानि च भवन्ति तथेमे भगवन्तः कर्मपङ्काज्जाता भोगाम्भवर्द्धिताः सन्तोऽपि निर्लेपास्तदुभयतिवर्त्तन्ते गुणसम्पदाऽऽस्पदतया च केवलादिगुणभावादखिलभव्यजनशिरोधारणीया भवन्तीति, विस्तरस्वत्र शास्त्रान्तरेभ्योऽवलोकनीयः । 'पुरिसवरगधद्दत्थीण' गन्धयुक्ता हस्तिनो गन्ध
धारक होने से पुरुषों मे श्रेष्ठ, राग द्वेष आदि शत्रुओंका पराजय करनेमे अलौकिक पराक्रम शाली होनेसे पुरुषों में सिंह के समान, समस्त अशुभ रूप मलसे रहित होने के कारण विशुद्ध, श्वेतकमल के समान निर्मल, अथवा जैसे कीचड से उत्पन्न और जलके योग से बढा हुआ होकर भी कमल उन दोनों के ससर्ग को छोड कर सदा निर्लेप रहा करता है और अपने अलौकिक सुगन्धि आदि गुणों से देव मनुष्य आदि के शिरोभूषण बनता है, वैसेही भगवान कर्मरूप कीचड से उत्पन्न और भोगरूप जलसे बढे हुए होकर भी उन दोनों के ससर्ग को छोड़कर निर्लेप रहते हैं, और केवलज्ञान आदि गुणों से परिपूर्ण रहने के कारण भव्यजनों के शिरोधार्य होते
કરવામા અલૌકિક પરાક્રમાલી હેાવાથી પુરુષમા મિઠુ સમાન, સર્વ પ્રકારના અશુભ રૂપ મલથી રહિત હોવાના કારણે વિશુદ્ધ શ્વેત કમલના જેવા નિલ, અથવા જેમ કાદવમાંથી ઉત્પન્ન અને જલ-પાણીના ચેગથી વધેલેા હેાવા છતા કમલ એ બન્નેના સ સ ત્યજી હંમેશા નિર્લેપ રહે છે અને પેાતાના અલૌકિક સુગધ આદિ થેાથી દેવ મનુષ્ય આદિના શિરનું આભૂષણ અને છે તેવી જ રીતે ભગવાન કર્રરૂપ કાદવથી ઉત્પન્ન અને સેાગરૂપ જલથી વધીને પણ એ બન્નેના સસ ત્યજી નિલેષ મહે છે, અને કેવલ જ્ઞાન આદિ ગુણેથી પરિપૂર્ણ રહેવાના કારણે ભવ્ય જીવાને શિરાધાય