Page Text
________________
मुनितोपणी टीका, प्रतिक्रमणाध्ययनम्-४ पहन्तः 'मगल' मङ्गलम्-सकलविनविनाशकत्वान्मङ्गलस्वरूपत्वेन सामानाधिकरण्यमुभयोः, मगलत्वस्य जातेः सर्वेप्वईत्स्वेकत्वेनैकवचन मिति मागुक्त न विस्मतव्यम् । 'सिद्धा मगल' निगदस्पष्टमिदम् । 'साहू मगल' माधवो मङ्गलम् , साधुपदेनाऽऽचार्योपाध्याया अपि लक्ष्यन्ते तेपामपि साधुताऽवच्छेदकधर्मवत्वात् , अहंदादिपदव्यारया च नमस्कारमन्ने गता । 'केवलिपण्णत्तो धम्मो केवल केवलज्ञानमस्त्येपामिति केवलिनस्तैः प्रज्ञप्तःप्ररूपितः केवलिपज्ञप्त', धर्म =श्रुतचारित्रलक्षणः 'मगल' मङ्गलस्वरूपः। 'चत्तारि' चखारः 'लोगुत्तमा' लोकेपु-द्रव्यभावरूपेषु उत्तमा =श्रेष्ठा लोकोत्तमाः। 'लोकस्योत्तमाः' इति व्यार यान तु न सम्यक, निर्धारणपष्ठयामेकवचनान्तवस्यासगतेः, 'न निर्दारणे' (२।२।१०) इति समासप्रतिषेपाच । 'अरिहता लोगुत्तमा' अर्हन्तो लोकोत्तमाः। 'सिद्धा लोगुत्तमा' सिद्वा लोकोत्तमाः। 'साहू लोकोत्तमा' साधनो लोकोत्तमाः 'केवलिपण्णत्तो धम्मो लोगुत्तमो' केवलिप्रज्ञप्तो वर्मों लोमोत्तमः । 'चत्तारि' चतुरः, 'सरण' शरणम् 'पवज्जामि' प्रपये मामोमि चतुर्गतिभ्रमणभयपरित्राणायेत्यर्थात् । 'अरिहते सरण पवजामि' अहंतः शरण अपधे । 'सिद्धे सरण पवजामि' सिद्धान् शरण प्रपद्ये । 'केवलिपण्णत्त यम्म सरण पवज्जामि' केवलिपज्ञप्तधमै शरण प्रपद्ये, निगदव्याख्यातमिद सर्वम् ॥५० १॥ समस्त विघ्नों के विनाशक होने से मगलस्वरूप है १। वैसे ही सिद्ध मगलस्वरूप है २। साधु पदसे यहा पर साबु, आचार्य, उपाध्याय, तीनों का ग्रहण है अत एव अर्थ हुआ कि-साधु, आचार्य तथा उपायाय मगलस्वरूप है ३। केवली प्ररूपित धर्म मगलस्वरूप है ४। ये ही चार लोकमें उत्तम है अत एव इन्हीं चारों की शरण को मैं प्राप्त होता है, क्यों कि चतुर्गति-भ्रमण के भय को हटाने वाले ये ही चार हैं ॥ सू० १॥ નાશ કરવાવાળા હેવાથી મગલસ્વરૂપ છે (૧) તેવી જ રીતે સિદ્ધ મગલ સ્વરૂપ છે (૨) સાધુ પદથી અહિંયા સાધુ, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, ત્રણેનું ગ્રહણ એટલા માટે અર્થ થયો કે સાધુ, આચાર્ય તથા ઉપાધ્યાય મગલસ્વરૂપ છે (૩) કેવળિપ્રરૂપિત ધર્મ મગળસ્વરૂપ છે (૪) એ જ ચાર લેકમાં ઉત્તમ છે એટલે એ ચારેના શરણુને હું પ્રાપ્ત થાઉં છું કારણ કે ચતુર્ગતિ-ભ્રમણના ભયને હરાવવાવાળા એ જ ચાર છે
| SR No. | 009344 |
| Book Title | Aavashyak Sutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 575 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_aavashyak |
| File Size | 15 MB |