________________
मुनितोपणी टीका
१०१ नलः, अनुस्वारमात्रलोपे सत्यसारःससारोऽपि ससारः सजायते । अत्र वहव इत्यमाभणन्ति-राजगृहे समवसतस्य भगवतो महावीरस्य धर्मदेशनाश्रवणानन्तर भगवन्त वन्दित्वा परिपत् प्रतिगता, तदा किश्चिदुत्पत्यावपतित पुनरुत्पत्यावपतित विद्याधरविमानमालोक्य सन्दिहानेन सपुत्रेण राज्ञा श्रेणिकेन पृष्टो भगवानाह'विमानवाहोऽय विमानचारणमन्त्रस्यैकमक्षर विस्मृतवास्तेनेद विमान हतपक्षः पक्षीव मुहुर्मुहुरत्पत्योत्पत्य निपततीति । तच्छ्रुत्वा श्रेणिकपुत्रोऽभयकुमारो निजया पदमात्रोपलब्धिपूर्वकाऽनेपदानुसन्धानशतया त विमानचारणमन्त्र न्यूनाक्षरा(सारसहित) बन जाता है, तथा 'कमल' शब्दके 'क' को कम
करदेने से 'मल' बन जाता है, इत्यादि, इस विषयमे विद्याधर __ और अभयकुमार का दृष्टान्त है
___एक समय राजगृह नगरीमे पधारे हुए भगवान महावीर स्वामी की धर्मदेशना सुनकर तथा उनको वन्दना करके परिपद के चले जाने पर घार पार उडते-गिरते किसी विद्या परके विमान को देख कर अपने पुत्र अभयकुमार के साथ राजा श्रेणिकने भगवान से पूछा, प्रभो ! यह विमान इस प्रकार उड कर क्यों गिरता है? तब भगवानने फरमाया कि यह विद्या पर अपनी विद्या का एक अक्षर भूल” गया है जिससे यह विमान विगर पाख के पक्षी की तरह वार-चार उड-उड कर गिरता है। ऐसा सुन कर राजा 'ससार' (सारसहित) मन छ तथा म भण' शहना नदी . નાખવાથી મળ’ શબ્દ બની જાય છે
આ વિષયમાં એક વિદ્યાધર અને અભયકુમારનું છાત છે.
એક વખત રાજs નગરીમાં પધારેલા ભગવાન મહાવીર સ્વામીની ધર્મદેશના સાભળી તથા ભગવાનને વન્દન કરી ૫રિષદ ચાલી ગયા પછી એક વિદ્યાધરના વિમાનને ઉડતા-પડતા જોઈને પિતાના પુત્ર અભયકુમારની સાથે શ્રેણિક રાજાએ ભગવાનને પૂછયું પ્રભે ! આ વિમાન આવી રીતે ઉડીને પાછું કેમ પડે છે? ત્યારે ભગવાને જણાવ્યું કે આ વિદ્યાધર પિતાની વિદ્યામાથી એક અક્ષર ભૂલી ગયા છે જેથી આ વિમાન પાખ વિનાના પક્ષીની જેમ વાર વાર ઉડી ઉડીને પડી જાય છે એવું સાંભળીને રાજા શ્રેણિકના પુત્ર અભયકુમારે
