________________
राजप्रश्नोयसूत्र दिभ्यो नियोजनमायोगः, नस्य प्रगोगः-प्र-प्रकण योजनम् उपायचिन्तनम्
आयाग भयोगः, यद्वा-आयोगेन-द्विगुणादिलिया प्रयोगः अधमर्णानां सविधे द्रव्यस्य वितरणम् आयोगप्रयोगः, स संप्रयुक्त प्रवनितो येन, तरिमन वा सप्रयुक्तः संलग्नो यः स आयोगप्रयोगसंमयुत्त द्रव्योपार्जनप्रवृत्त इत्यर्थः, तथा विच्छदितविपुलभक्तपान:-विच्छदिते वि-विशेषेण छर्दिते भोजनावशिष्टे भक्तपाने भक्तं. च पान च यस्य सः, तथा-बहुदासीदासगीमहि पगवेलकप्रभूत:-दास्यश्च दासाश्च गावश्च महिपाश्च गवेलका: उरभ्राथेति-दासीदासगोमहिपगवेलकाः, बहवः प्रचुरा दामीदासगोमहिपगवेलका यस्य सः, तथाबहुजनस्य जातिविवक्षयैकवचनं संवन्धसामान्ये पष्ठी, तेन बहुजनैरित्यर्थो बोध्यः, अत्र अपीत्यध्याहारा बहुजनैरपि अपरिभृतः पराभव रहितश्चासीत। तथा-स चित्रसारथिः-सामदण्डभेदोपपदानार्थ शास्त्रहामतिविशारदः-तत्र-साम मान्त्व, दण्डो-दमः, भेदो-द्वैधीकरणम् . उपपदान दानम्-इत्येतासु चतसृषु राजनीतिषु तथा-अर्थशास्त्र अर्थप्राप्तिसाधनप्रतिपादके शास्त्रे, ईहा-मतौ ईहाविमर्शस्तत्प्रधाना मतिः धुद्धिस्तस्यां च विशारदःनिपुणः, तथा औत्पत्ति क्या स्वाभाविक्या-अदृष्टाश्रुताननुभूतविषयया स्वतः समुत्पन्नया, वैनयिक्यागुरुसमाराधनसंपाप्तशास्त्रार्थ संजनितया कर्मजया कृषिवाणिज्यादिकर्मसंप्रातया, पारिणामिक्या धयःपरिणामज निनया चेति चतुर्विधया चतुष्पकारया बुद्वथा उपपेनो-युक्तच आमीत । तथा-स चित्र सारथिःप्रदेशिनो राज्ञो बहुषु कार्ये पु-कर्तव्येषु प्रयोजनेविति यावत्, कारणेपु-कार्यजातसम्पादकहेतुषु कुटुम्वेपु-कुटुम्वविपये मन्त्रेपु-कर्तव्यनिश्चयार्थ गुप्तविचारेपु गुह्येषु-लज्जया गोपनीयेषु व्यवहारेषु रहस्येपुर हसि एकान्ते भवा रहस्याम्तेपु प्रच्छन्नव्यवहारेविति यावत, निश्चयेपु-पूर्ण निणयेपु, व्यवहारेपु-व्यवहारप्रष्टव्येषु, यद्वा-बान्धवादि समाचरितलोकविपरीतादिक्रिया प्रायश्चित्तेषु च आमच्छनीयःआईषत् सकृत् प्रच्छनीय प्रष्टव्यः, परिप्रच्छनीयः-परि-पर्वतोभावेनं असकृत प्रच्छनीयः-प्रष्टव्यः, तथा स चित्रसारथिः-मेधिः यथा मेधिमाश्रित्य गोमण्डल भ्रमति, तथैव तमाश्रित्य सफल मन्त्रिमण्डल मन्त्रकायेंषु प्रवर्तते, अतः स मेधिः, तथा-पमाणम्-प्रत्यक्षादिप्रमाणबद्धयोपादेयप्रतिनित्तिरूपतया संश: यराहित्येन पदार्थ परिच्छेदकः, आधार!=आधारवत्सर्वे पामाश्रयभूतः, आलम्बन रज्जुस्तम्भादिवद् विपत्कूपेपतजनोद्धारक तयाऽवलम्बनम् । ननुआधारालम्बनयोः को भेदः ? इति चेत्, यमधिष्ठाय जन उन्नति गच्छति स्वरुपावस्थो वो भवति स आधारः, यदवलम्वनेनच विपदो विनिचत्त ते