Page Text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू. ३९ परमाणुपुद्गलानामल्पबहुत्वम्
४०१
किन्तु 'फासाणं कक्खडमउयगुरुयलहुयाणं जहा एगपएसोगाहाणं भणियं तहा भाणियचे' स्पर्शानाम् - कर्कशमृदुकगुरुकलघुकानाम् यथा एकप्रदेशावगाढाना - मल्पबहुलम् भणितम् उक्तम्, तथा भणितव्यम् - वक्तव्यम्, तदभिलापस्तु'सव्वत्थोवा एगपएसोगाढा एगगुंणकक्खडफासा दव्वट्टयाए' सर्वस्तोकाः एकप्रदेशावगाढाः एकगुणकर्कशस्पर्शा द्रव्यार्थतया, 'संखेज्जप एसो गाढा एगगुणकक्खडफासा पोग्गला दव्वट्टयाए संखेज्जगुणा' संख्येयप्रदेशावगाढा : एकगुण कर्कशस्पर्शाः पुद्गलाः द्रव्यार्थतया संख्येयगुणाः, 'असं खेज्जप एसो गाढा एगगुणकक्खडफासा दव्वट्टयाए असंखेज्जगुणा' असंख्येयप्रदेशावगाढा एकगुणकर्कशस्पर्शाः द्रव्यार्थतया असंख्येयगुणाः, इत्यादिरीत्या बोध्यः, एवमेव संख्येयगुणकर्कशस्पर्शाः, असंख्येयगुणकर्कश स्पर्शाः, अनन्तगुणकर्कशस्पर्शाः अपि वक्तव्याः,
इसी प्रकार नीला आदि शेष चार वर्ण, दो गंध, पांच रस और शीत, उष्ण, स्निग्ध, और रूक्ष इन पन्द्रह बोलों का अल्प बहुल काले वर्ण के समान उपरोक्त रूप से समझ लेना चाहिये ।
द्रव्यार्थरूप से - एक गुण कर्कश पुद्गल द्रव्यार्थ रूप से सब से कम हैं । उन से संख्यात गुण कर्कश पुद्गल द्रव्यार्थरूप से संख्यातगुणा हैं। उनसे असंख्यातगुण कर्कशपुद्गल द्रव्यार्थ रूप से असंख्यात गुणा हैं। उनसे अनंतगुण कर्कश पुद्गल द्रव्यार्थरूप से अनन्तगुणा हैं । प्रदेशार्थ रूप से अल्प, बहुत्व इसी प्रकार कह देना चाहिये । किन्तु संख्यातगुणकर्कश पुद्गल प्रदेशार्थ रूप से असंख्यातगुणा हैं ऐसा कहना चाहिये ।
द्रव्यार्थ प्रदेशार्थ रूप से - एक गुण कर्कश पुद्गल द्रव्यार्थ अप्रदेशार्थ रूप से सब से कम हैं । उन से संख्यातगुण कर्कश पुद्गल द्रव्यार्थ रूप से संख्यातगुणा हैं । वे ही प्रदेशार्थ रूप से उन से असं કાળા વર્ણની જેમ ઉપરોક્ત કથન પ્રમાણે સમજી લેવું. દ્રષ્યા પણાથી એક ગુણુ કર્કશ પુદ્દગલ દ્રવ્યા પણાથી એછા છે. સંખ્યાગુણુ કર્કશ પુદૂગલ તેનાથી દ્રબ્યા પણાથી અસ ખ્યાતગણુા છે. અન ત ગુણ કશ પુદ્ગલ દ્રબ્યા પણાથી તેનાથી અનન્તગણા છે
પ્રદેશા પણાથી અલ્પ બહુત્વ આજ પ્રમાણે સમજી લેવું. પરંતુ સંખ્યાતગુણુ ક શ પુદ્ગલ પ્રદેશા પણાથી અસ યાતગણા છે. તેમ કહેવુ જોઇએ. દ્રબ્યા પ્રદેશા પણાથી એક ગુણુ ક શ પુદ્ગલ દ્રવ્યા અપ્રદેશા પણાથી સૌથી એછા છે, તેનાથી સંખ્યાતગણા કશ પુદ્દગલ દ્રબ્યા પણાથી સંખ્યાત ગણા છે, તેજ પ્રદેશા પણાથી તેનાથી અસખ્યાયગણા છે. કાઈ
प्र० ५१
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |