________________
५९२
-
महापनाचे पृथिव्यादीनाञ्च स्थितिरुत्कृष्टेनापि संन्येयवर्षप्रमाणा भवति तस्माद नासंख्येयगुणवृद्धिहानिसंभवः, संख्येयासंख्येयभागाभ्यधिकसंख्येय गुणाभ्यधिक रूपशेषवृद्धि हानि त्रिकसंभवस्तु-एकस्य पृथिवी कायिकस्य परिपूर्णद्वाविंशतिवर्षसहस्राणि स्थितिः, अन्यस्य तु पृथिवी कायिकस्य समयन्यून द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि स्थितिः, तत्र परिपूर्णद्वाविंशतिवर्षसहस्रस्थितिकापेक्षया समयन्यूनद्वाविंगतिवर्षसहस्रस्थितिकोऽसंख्येयभागहीनो भवति, तदपेक्षया अन्यम्तु असंख्येयभागाभ्यधिको भवति, तथा एकस्य पृथिवी झायिकस्य परिपूर्णानि द्वाविंशतिवर्षसहस्राणि स्थितिः, अन्यस्य अन्तर्मुहर्तादि न्यूनानि द्वाविंशतिवर्पसहस्राणि, अन्तमुहूर्नादिशश्च द्वाविंशतिवर्षसहस्राणां संख्येयतमो भागो भवति, तत्र परिपूर्णहोता है और एक मुहर्त में पैंसठ हजार पांच सौ छत्तीस क्षुल्लक भश होते हैं । यह कथन सूक्ष्म निगोद की अपेक्षा समझना चाहिये ।
पृथ्वीकायिक आदि की उत्कृष्ट स्थिति भी संख्यात वर्ष की ही होती है, अतएव असंख्यातगुणा हानि या वृद्धि अर्थात् न्यूनाधिकता नहीं हो सकती । रह गई संख्यात भाग, असंख्यातभांग और संख्यातगुणा वृद्धि हानि, सो वह इस प्रकार है-एक पृथ्वीकायिक की स्थिति परिपूर्ण बाईस हजार वर्ष की है और दूसरे की एक समय कम बाईस हजार वर्ष की । इनमें से परिपूर्ण वाईस हजार वर्ष की स्थिति वाले की अपेक्षा एक समय कम वाईस हजार की स्थिति बाला असंख्यातभाग हीन कहलाएगा और दूसरा असंख्यातभाग अधिक कहा जाएगा । इसी प्रकार एक की परिपूर्ण वाईस हजार की स्थिति है और दूसरे की अन्तर्मुहर्त आदि कम वाईस हजार वर्ष की।
મુહૂર્તમાં પાંસઠ હજાર છત્રીસ ક્ષુલ્લક ભવ થાય છે. આ કથન સૂમ નિગોદની અપેક્ષાએ સમજવું જોઈએ
પૃથ્વીકાયિક આદિની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ પણ સંખ્યાત વર્ષની જ હોય છે, તેથી જ અસ ખ્યાત ગુણહાનિ અગર વૃદ્ધિ અર્થાત્ જૂનાધિકતા થઈ શકતી નથી રહિ સ ખ્યાતભાગ, અસંખ્યાતભાગ અને સ ખ્યાતગુણ વૃદ્ધિ હાનિ તે આ પ્રકારે છે એક પૃથ્વીકાયિકની સ્થિતિ પરિપૂર્ણ બાવીસ હજાર વર્ષની છે અને બીજાની એક સમય ઓછા બાવીસ હજાર વર્ષની. તેમનામાંથી પરિપૂર્ણ બાવીસ હજાર વર્ષની સ્થિતિવાળાની અપેક્ષાએ એક સમય ઓછા બાવીસ વર્ષની સ્થિતિવાળા અસ ખ્યાત ભાગ હીન કહેવાશે અને બીજો તેનાથી અસંખ્યાત ભાગ અધિક કહેવાશે. એ પ્રકારે એકની પરિપૂર્ણ બાવીસ હજારની