Page Text
________________
प्रमैयबोधिनी टीका पद ३ सू.३९ परमाणुपुद्गलानामल्पवहुत्वम् तेभ्योऽपि 'असंखेज् नपएसोगाढा पोग्गला दबट्टयाए असंखेज्जगुणा' असंख्येयप्रदेशावगाढाः पुद्गलाः द्रव्यार्थतया असंख्येयगुणा भवन्ति, असंख्येयस्यासंख्येयभेदभिन्नत्वात्, 'पएसट्टयाए सबथोवा एगपएसोगाढा पोग्गला' प्रदेशार्थतया सर्वस्तोका:-सर्वेभ्योऽल्पाः, एकप्रदेशावगाढाः पुद्गला भवन्ति, तेभ्योऽपि-संखेजपएसोगाढा पोग्गला पएसद्वयाए संखेज्जगुणा' संख्येयप्रदेशावगाढाः पुद्गलाः-पुद्गलद्रव्याणि, प्रदेशार्थतया संख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योऽपि 'असंखेज्जपएसोगाढा पोग्गला पएसट्टयाए असंखेज्जगुणा' असंख्येयप्रदेशावगाढाः पुद्गलाः प्रदेशार्थतया असंख्येयगुणा भवन्ति, "दव्वट्ठपएसट्टयाए सव्वत्थोवा एगपएसोगाढा पोग्गला' द्रव्यार्थप्रदेशार्थतया तदुभयापेक्षया, सर्वस्तोकाः-सर्वेभ्योऽल्पाः एकप्रदेशावगाढाः पुद्गला भवन्ति, 'दव्वट्ठपएसट्टयाए संखेज्जपएसोगाढा पोग्गला' द्रव्यार्थप्रदेशार्थतया संख्येयप्रदेशावगाढाः पुद्गला भवन्ति, 'दबट्टयाए संखेनगुणा' द्रव्याथेंतया संख्येयप्रदेशावगाहाः पुदगलाः में असंख्यात हैं तथापि असत्कल्पना से उन्हें दश मान लें। उन में से प्रत्येक की प्ररूपणा करने पर दश ही होते हैं, इस प्रकार प्रदेश में अवगाढ दश पुद्गलों का लाभ होता है। उन्हीं दश प्रदेशों के अन्य के ग्रहण और अन्य के त्याग द्वारा बहुत-से विकासंयोगों का लाभ होता है, इस कारण एक प्रदेश में अवगाढ पुद्गलों की अपेक्षा द्विप्रदेशावगाढ पुद्गल द्रव्य संख्यातगुणा हैं। उनकी अपेक्षा भी त्रिप्रदेशावगाढ पुद्गल द्रव्य, इसी प्रकार चार प्रदेशों में अवगाह, पांच प्रदेशों में अवगाढ यावत् संख्यात प्रदेशों में अवगाढ पुद्गल द्रव्य संख्यातगुणा सिद्ध होते हैं । एकप्रदेशावगाढ पुगल द्रव्यों की अपेक्षा संख्यातगुणा है। संख्यातप्रदेशावगाढ पुद्गलद्रव्य द्रव्य की विवक्षा से संख्यातगुणा हैं । उनकी अपेक्षा भी असंख्यातप्रदेशावगाढ पुद्गल द्रव्य की विवक्षा અસત્કલ્પનાથી તેને દસ માની લે છે તેમાંથી દરેકની પ્રરૂપણ કરવામાં આવે તે દસ જ હોય છે. એ પ્રમાણે એક પ્રદેશમાં અવગાઢ દસ પુદ્ગલેને લાભ થાય છે. એ જ દસ પ્રદેશને અન્યથી ગુણા અને અન્યથી ત્યાગ દ્વારા ઘણું સંગોને લાભ થાય છે. આ કારણથી એક પ્રદેશમાં અવગાઢ પુદ્ગલેની અપેક્ષાથી ક્રિપ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલ દ્રવ્ય સંખ્યાતગણું છે. તેના કરતાં ત્રિપદેશાવગાઢ પુ. ગલ દ્રવ્ય, એ જ પ્રમાણે ચાર પ્રદેશોમાં અવગાઢ યાવત્ સંખ્યાત પ્રદેશમાં અવગાઢ પુદ્ગલ દ્રવ્ય, સંખ્યાતગણુ સિદ્ધ થાય છે. એક પ્રદેશાવગાઢ પુગલ દ્રવ્યોની અપેક્ષાથી સંખ્યાતગણું છે. સ ખ્યાત પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલ દ્રવ્યની વિવા ક્ષાથી સંખ્યાતગણું છે. તેના કરતા પણ અસંખ્યાત પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલ દ્રવ્યની
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |