Page Text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू.८ सूक्ष्मवादरजीवाल्पवहुत्वम् वा, विशेषाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तरयति-'गोयमा !' हे गौतम ! 'सव्वत्थोवा वायर तसकाइया' सर्वस्तोकाः-सर्वेभ्योऽल्पाः वादर सकायिकाः -द्वीन्द्रियादि बादराः भवन्ति, तेभ्यः 'वायर तेउकाइया असंखेनगुणा' वादर तेजःकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योऽपि 'पत्तेयसरीरवायरवणस्सइकाइया असंखेज्जगुणा' प्रत्येकशरीरवादरवनस्पतिकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योऽपि 'वायर निगोया असंखेजगुणा' वादर निगोदा असंख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योऽपि-'वायरपुढवीकाइया असंखेजगुणा' वादर पृथिवीकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योऽपि 'वायर आउकाइया असंखेजगुणा' वादराकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, तेभ्योऽपि 'वायर वाउकाइया असंखेजगुणा' वादर वायुकायिका असंख्येयगुणा भवन्ति, एतेषां वादर समुच्चय जीवानां प्राणुक्तरीत्या उत्तरोत्तरमसंख्येयगुणत्वादिकमबसेयम्, __अथ सूक्ष्माणां समुच्चयजीवानामल्पवहुवादिकं प्ररूपयति-'सुहुम तेउकाइया चादर पृथ्वीकायिकों, वादर अप्कायिकों, वादर तेजस्कायिकों, बादर वायुकायिकों, वादर बनस्पतिकायिकों, प्रत्येक शरीर बादर वनस्पतिकायिकों, वाद निगोदों और त्रसकायिकों में कौन किससे अल्प हैं, वहुत हैं, तुल्य हैं अथवा विशेषाधिक हैं ?
श्री भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! सब से कम वादर त्रसकायिक हैं, उन से चादर तेजस्कारिक असंख्यात गुणा हैं, उन की अपेक्षा प्रत्येक शरीर बादर बनस्पतिकायिक असंख्यात गुणा हैं, उन की अपेक्षा वादर निगोद असंख्यातगुणा हैं उनसे बादर पृथ्वीकायिक असंख्यातगुणा हैं, उनसे वादर अप्कायिक असंख्यातगुणा हैं, उनसे बादर वायुकायिक असंख्यातगुणा हैं। इस प्रकार समुच्चय बादर जीव पूर्वोक्त प्रकार से उत्तरोत्तर असंख्यातगुणे समझने चाहिए। બાદર નિગેદે અને ત્રસાયિકમાથી કેણ કેનાથી અલ્પ છે, ઘણું છે, તુલ્ય છે અથવા વિશેષાધિક છે ?
શ્રીભગવાન્ ઉત્તર આપે છે–હે ગૌતમ ! બધાથી ઓછા બાદર ત્રસાયિક છે, તેમનાથી બાદર તેજસ્કાયિક અસંખ્યાતગણી છે, તેમની અપેક્ષાએ પ્રત્યેક બાદર વનસ્પતિકાયિક અસંખ્યાતગણુ છે, તેમની અપેક્ષાએ બાદર નિગોદ અસંખ્યાતગણું છે, તેમનાથી બાદર પૃથ્વીકાયિક અસંખ્યાતગણું છે, તેમનાથી બાદર અકાયિક અસંખ્યાતગણું છે, તેમનાથી બાદરવાયુકાયિક અસ ખ્યાતગણ છે. આ પ્રકારે સમુચ્ચય બાદર છવ પૂર્વોક્ત પ્રકારથી ઉત્તરોત્તર અસંખ્યાતગણા સમજવા જોઈએ.
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |