________________
प्रमैयबोधिनी टीका पद ६ स.०८ नैरयिकाणाभेकसमयेनीपपातनिरूपणम् १०१३ तिर्यग्योनिकेभ्योपि नैरयिका उपपद्यन्ते, गौतमः पृच्छति-'जइ चउप्पयथलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहितो उववज्जति' यदा चतुप्पदस्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्यो नैरयिका उपपद्यन्ते, तदा-कि समुच्छिमे हितो उववज्जति ? कि संमूच्छिमेभ्यः-संमूच्छिमचतुष्पदस्थलचरपञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्यः उपपधन्ते किं वा 'गमवक्कंतियएहिंतो उववज्जति' गर्भव्युत्क्रान्तिकेभ्यः-गर्भव्युत्क्रान्तिकचतुष्पदस्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्यः उपपद्यन्ते ? भगवान् आह-'गोयमा' हे गौतम ! संमुच्छिम-चउप्पयथलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिएऽवि उववज्जंति' संमूच्छिमचतुष्पदस्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्योऽपि नैरयिका उपपद्यन्ते, 'गभ्भवकंतिय चउप्पयथलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिएहितोऽवि उववज्जति' गर्भव्युक्रान्तिकचतुष्पदस्थलचरपञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्योऽपि नैरयिका उपपद्यन्ते, गौतमः पृच्छति-'जइ समुच्छिमचउपायथलयरपंचिदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति' यदा संमूच्छिम चतुष्पदस्थलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्यो नैरयिका उत्पद्यन्ते, तदा 'किं पज्जत्तगसंमुच्छिसचउपयथलयर पंचि. दियतिरिक्खजोणिएहितो उववज्जति ? किं पर्याप्तक संमुच्छिमचतुप्पद स्थलचर पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्यो नैरयिका उपपद्यन्ते ? किं वा 'अपज्जत्तगचउप्पयथलउत्पन्न होते हैं और परिसर्प स्थलचर पंचेन्द्रिय तिथंचों से भी उत्पन्न होते हैं। ____ गौतम-यदि चतुप्पद स्थलचर पंचेन्द्रिय तिथंचों से उत्पन्न होते हैं तो क्या संमूर्छिमों से उत्पन्न होते हैं अथवा गर्भजों से उत्पन्न होते हैं ?
भगवन्-गौतम ! संमूर्छिम चतुष्पद स्थलचर पंचेन्द्रिय तिर्यंचों से भी उत्पन्न होते हैं और गर्भज चतुष्पद स्थलचर पंचेन्द्रियों से भी उत्पन्न होते हैं। ___ गौतम-भगवान् ! यदि संमूर्छिन चतुष्पद स्थलचर पंचेन्द्रिय तिर्यंचों से उत्पन्न होते हैं, तो क्या पर्याप्त संस्मृळिस चतुष्पद' स्थलचर થાય છે તે શું સમૃઈિમમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે અથવા ગર્ભથી ઉત્પન્ન થાય છે?
શ્રી ભગવાન્ હે ગૌતમ ! સ મૂર્ણિમ ચતુષ્પદ સ્થલચર પચેદ્રિય "ચેથી પણ ઉત્પન્ન થાય છે અને ગર્ભજ ચતુષ્પદ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્ય. ચેથી પણ ઉત્પન્ન થાય છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી - હે ભગવદ્ યદિ સંમૂર્ણિમ ચતુષ્પદ સ્થલચર પંચે. ન્દ્રિય તિથી ઉત્પન્ન થાય છે તે શું પર્યાપ્ત સંસૃઈિમ ચતુષ્પદ સ્થલચર