Page Text
________________
प्रशापनासूत्र धानं च येषां ते नानाविधवर्णरागवरवस्त्रचित्रचिल्ललगनिवसनाः, तत्र चिल्ललग शब्दो भासमानार्थको देशीयो वर्तते, तथा-'विविहदेसिनेवत्थगहियवेसा' विविधदेशीय नेपथ्यगृहीतवेपाः, विविधै- नानाप्रकारकैः देशीयनेपथ्यैः, गृहीत:स्वीकृतः, वेपो यैस्ते विविध देशीय नेपथ्यगृहीतवेपाः, तथा 'पमुइयकंदप्पकलहकेलिकोलाहलप्पिया' प्रमुदितकन्दर्पकलहकेलिकोलाहलप्रियाः, प्रमुदिताश्च-स्वान्तात्यन्तानन्दास्ते कन्दर्पकलहकेलिकोलाहलप्रियाश्चेति प्रमुदितकन्दर्पकलहकेलिकोलाहलप्रियाः, तत्र कन्दर्पः-मदनोदीपकं वचनं हावभावादि चेष्टा च कलह:प्रणयकलहरूपः कृत्रिमकोपः केलिः परिहासः, कोलाहल:-कलकलरवः ते प्रिया येषां ते कन्दर्पकलहकेलिकोलाहलप्रियाः, 'हासवोल बहुला' हासबोलबहुलाः, हासवोलौ बहुलो-अतिप्रचुरौ येषां ते हासबोलबहुलाः, तत्र बोल:-कोलाहलरूपोबोध्यः, तथा 'असिमुद्गरसत्ति कुंतहत्या' असिमुद्गरशक्तिकुन्तहस्ता:-असिमुंद्गरशक्तिकुन्ता हस्ते येषां ते असिमुद्गरशक्तिकुन्तहस्ताः, तत्र-असिःखगकृपाणादिः, मुद्गरः- प्रसिद्धः, शक्तिः-आयुधविशेषः, कुन्त:-भल्लका, वक्राशयुक्तायुधविशेपस्तेपा द्वन्द्वसमासानन्तरं हस्तपदेन सह बहुव्रीहिः कर्तव्यः, तथा 'अणेगमणिरयण विविहनिजुत्तविचित्तचिंधगया' अनेकमणिरत्नविविधनियुविविध रंगों वाले, श्रेष्ठ, चित्र विचित्र और चमकते हुए होते हैं । यहां 'चिल्ललग' शब्द देशीय है जिसका अर्थ है-'भासमान' उनकी वेष भूषा विविध देशों की होती है । वे सदा प्रसन्न रहते हैं तथा कन्दर्प, कलह, केलि एवं कोलाहल के प्रेमी होते हैं। यहां कन्दर्प का अर्थ कामोत्तेजनका वचन तथा हाव-भाव चेष्टा समझना चाहिए । कलह का अभिप्राय है प्रणय-कलह या बनावटी कोप । केलि अर्थात् हास्य विनोद तथा कोलाहल अर्थात् कलकलरल । उनमें हास्य और कोलाहल की प्रचुरता होती है । उनके हाथों में असि (खड्ग, कृपाण आदि) मुदगर, शक्ति नामक शस्त्र और भाला रहता है। वे अनेक प्रकार
તે વિવિધ રંગવાળા, શ્રેષ્ઠ, ચિત્ર વિચિત્ર અને ચમકદાર હોય છે. અહીં* ચિલ્લલગ શબ્દ દેશી છે. જેને અર્થ છે. ભાસમાન તેમની વેષભૂષા વિવિધ દેશની હોય છે. તેઓ સદા પ્રસન્ન રહે છે. તથા કન્દપ, કલહ, કેલિ તેમજ કેલાહલના પ્રેમી હોય છે. અહી કન્દપનો અર્થ છે કામેત્તેજક વચન તથા હાવભાવ ચેષ્ટા વિગેરે કલહનો અભિપ્રાય છે પ્રેમ કલહ અગર બનાવટી કોષ.
ઢિ અર્થાત્ હાસ્ય વિનેદ તથા કોલાહલ અર્થાત કલ કલ શબ્દ. તેઓમાં હાસ્ય અને કેલાહલની પ્રચુરતા હોય છે, તેમના હાથમાં અસિ, (બડૂગ પણ આદિ) મુદુગર, શક્તિ નામનું શસ્ત્ર અને માળા હોય છે. તેઓ અનેક પ્રકારના
| SR No. | 009338 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 975 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 63 MB |