SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 142
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १२४ प्रमापनासूत्रे णीलवण्णपरिणया वि, लोहियवाणपरिणया वि, हालिवण्णपरिणया वि, सुकिल्लवण्णपरिणया वि' 'जे' ये कान्धादयः ‘फासओ' स्पर्शतः 'कक्खडफासपरिणया-'यार्कशस्पर्शपरिणता भवन्ति, 'ते वण्णओ' ते वर्णतः तेषां मध्ये केचन वर्णापेक्षया, 'कालवण्णपरिणया वि'-कृष्णवर्णपरिणता अपि भवन्ति, केचन-- 'णीलवण्णपरिणया वि'-नीलवर्णपरिणता अपि भवन्ति, केचन-'लोहियवण्णपरिणया वि'-लोहित वर्णपरिणता अपि भवन्ति, केचन-'हालिद्दवण्णपरिणया वि'हारिद्रवर्णपरिणता अपि भवन्ति केचन-'सुस्किल्लवण्णपरिणया वि'-शुक्लवर्णपरिणता अपि भवन्ति, इत्येवं कर्कशस्पर्शस्य वर्णैः सह पश्च विकल्पान् प्रतिपाद्य गन्धेन सह तस्यैव विकल्पद्वयमाह-गंधी सुमिगंधपरिणया वि दुन्भिगंधपरिणया वि' ये स्कन्धादयः-स्पर्शतः कर्कशस्पर्शपरिणता स्तेषां मध्ये केचन'मुभिगंधपरिणया वि'-सुरभिगन्धपरिणता अपि भवन्ति, केचन-'दुभिगंधपरिणया वि'-दुरभिगन्धपरिणता अपि भवन्ति, इत्येवं विकल्पद्वयं प्रतिपाय तस्यैव रसैः सह पञ्च विकल्पान् आह-'रसओ तित्तरसपरिणया वि, कड्यरसपरिस्पर्श की अपेक्षा से कर्कश स्पर्शपरिणमनवाले हैं अर्थात् जिन में कर्कश स्पर्श होता है, उनमें से कोई-कोई वर्ण की अपेक्षा काले वर्ण वाले भी होते हैं, कोई-कोई नीले वर्ग वाले होते हैं, कोई-कोई लाल वर्ण वाले होते हैं, कोई-कोई पीले वर्ण वाले होते हैं और कोई-कोई श्वेत वर्ण होते हैं। इस प्रकार कर्कश स्पर्श वाले पुद्गलों के वर्गों के साथ पांच विकल्प होते हैं। - कर्कश स्पर्शवाले पुद्गलों के गंध के साथ दो विकल्प बतलाते हैंजो पुद्गल कर्कश स्पर्श वाले हैं उनमें से कोई सुगंध वाले होते हैं, और कोई दुध वाले होते हैं। इस प्रकार गंध की अपेक्षा दो भेद हैं । कर्कश स्पर्श वाले पुद्गलों के पांच रसों की अपेक्षा पांच भेद જે પુગલો સ્પર્શની અપેક્ષાએ કર્કશ સ્પર્શ પરિણામ વળા છે. અર્થાત્ જેમાં કર્કશ સ્પર્શ થાય છે, તેમાથી કઈ કઈ વર્ણની અપેક્ષાએ કાળાં ૨ગ વાળાં પણ છે, કઈ કે લીલા રંગ વાળા હોય છે, કઈ કે લાલ રંગવાળાં હોય છે, કેઈ કે પીળા રંગના હોય છે, અને કોઈ કઈ ધેળા રંગવાળાં હોય છે. એ રીતે કર્કશ સ્પર્શ વળાં પુદ્ગલેના વર્ષોની સાથે પાચ વિકલ્પ બને છે. | કર્કશ સ્પર્શવાળા પુદ્ગલેના ગધની સાથેના બે વિકલ્પ બતાવે છે-જે પુગલ કર્કશ સ્પર્શવાળા છે. તેઓમાથી કેઈ સુગન્ધવાળા અને કેઈ દુર્ગન્ધ વાળા હોય છે. આ રીતે ગધની અપેક્ષાએ બે ભેદ છે. કર્કશ સ્પર્શવાળા પુલના પાચ રસોની અપેક્ષાએ પાંચ ભેદ બને છે
SR No.009338
Book TitlePragnapanasutram Part 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1974
Total Pages975
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_pragyapana
File Size63 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy