________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.११२ ज्योतिष्कचार-गतिनिरूपणम् ९४७ तारारूवे चारं चरइ, एवामेव सपुवावरेणं दसुत्तरसयजोयणबाहल्ले तिरियमसंखेज्ने जोइसविसए पन्नते। जंबुद्दीवे णं भंते ! कयरे णक्खत्ते सव्वभिंतरिल्लं चारं चरति ? कयरे नक्खत्ते सव्व बाहिरिल्लं चार चरइ ? कयरे नक्खत्ते सव्व उवरिल्लं चारं चरइ ? कयरे नकवते सम्वहिडिल्लं चारं चरइ ? गोयमा ! जंबुद्दीवे णं दीवे अभीइ नक्खत्ते सव्वभितरिल्लं चारं चरइ, मूले नक्खत्ते सध्वबाहिरिल्लं चारं चरइ, साइ नक्खत्ते सव्वोवरिल्लं चार चरइ, भरणी नक्खत्ते सव्वहेदिल्लं चार चरइ ।सू० ११२॥ ___ छाया-जम्बुद्वीपे खलु भदन्त ! द्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्य पौरस्त्यात् चरमान्तात् कियद अबाधया ज्योतिष्कं चारं चरन्ति ? गौतम ! एकादशानि-एकविशानि योजनशतानि अवाधया ज्योतिष्कं चारं चरति, एवं दाक्षिणात्यात्पाश्चात्यात्-उत्तरात् एकादशानि-एकविंशानि योजनशतानि यावत् चारं चरति । लोकान्तात् भदन्त ! कियद् अवाधया ज्योतिष्कं प्रज्ञप्तम् ? गौतम ! एकादशानि -एकादशानि योजनशतानि अवाधया ज्योतिष्क प्रज्ञप्तम् । एतस्याः खलु भदन्त ! रत्नप्रभायाः पृथिव्या बहुसमरमणीयाद् भूमिभागात् कियद् अबाधया सर्वाधस्तनं तारारूपं चारं चरति ? कियद् अबाधया सूर्यविमानं चारं चरति ? कियद् अवाधया चन्द्रविमानं चारं चरति ? कियद् अवाधया सर्वोपरितनं तारारूपं चारं. चरति ? गौतम ! अस्याः खलु रत्नप्रभायाः पृथिव्या वहुसमरमणीयात् भूमिभागाम् सप्त नवतानि योजनशतानि अवाधया ज्योतिष्कं सर्वाधस्तनं तारारूपं चारं चरति, अष्टौ योजनशतानि-अवाधया सूर्यविमानं चार चरति, अष्टावशीतानि योजनशतानि-अवाधया चन्द्रविमानं चार चरति, नवयोजनशतानि अबाधया सर्वोपरितन तारारूपं चारं चरति । सर्वाधस्तात् खलु भदन्त ! तारारूपात् कियद् अवाधया सूर्यविमानं चारं चरति ? कियद् अबाधया चन्द्रविमानं चारं चरति ? कियद् अबाधया सर्वोपरितनं तारारूपं चारं चरति ? गौतम ! सर्वाधस्तात् खलु दशयोजनानि सूर्य विमानं चारं चरति, नवति योजनानि अवाधया चन्द्रविमानं चारं चरति. दशोत्तरं योजनशतमबाधया सर्वोपरिनं तारारूपं चार चरति । सूर्यविमानात् खलु भदन्त ! कियद् अबाधया चन्द्रविमानं चारं चरति ? कियत् सर्वोपरितनं तारारूपं चार चरति ? गौतम ! सूर्यविमानात् खलं