Page Text
________________
प्रमेयोतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.९७ पुष्करद्वीपनिरूपणम्
| ও कुत्र खलु भदन्त ! पुष्करवरद्वीपस्य विजयं नाम द्वारं प्रज्ञप्तम् ? गौतम ! पुष्करवरद्वीपपूर्वपर्यन्ते पुष्करोदकसमुद्र पूर्वावस्य पश्चिमेन अत्र खलु पुष्करवरद्वीपस्य विजयं नाम द्वारं प्रज्ञप्तं तदेव सर्वम् । एवं चत्वार्यपि द्वाराणि-शीताशीतोदा नास्ति भणितव्या । पुष्करवरस्य खलु भदन्त ! द्वीपस्य द्वारस्य-२ च एतत् खल्ल कियत्याऽवाधयाऽन्तरं प्रज्ञप्तम ? गौतम ! अष्टचत्वारिंशत् शतसहस्राणि द्वाविंशतिश्च खलु भवन्ति सहस्राणि । एकोनसप्ततानि च चत्वारि द्वारान्तरं पुष्करवरस्य ॥१॥ प्रदेशा द्वयोरपि स्पृष्टाः-जीवा द्वयो भणितव्याः । तत्के'नार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते पुष्करपरद्वीपः-२ । गौतम । पुष्करद्वीपे खल द्वीपे तत्र तत्र देशे तत्र तत्र बहवः पद्मवृक्षाः पद्मवनपण्डाः नित्यं कुसुमिताः याव. त्तिष्ठन्ति, पद्ममहापद्मवृक्षौ अत्र खलु पद्मपुण्डरीकनामानौ द्वौ देवौ महद्धिको यावत्पल्योपमस्थितिको परिवसतः तत्तेनार्थेन गौतम ! एवमुच्यते पुष्करवरद्वीपः-२ यावन्नित्यः । पुष्करवरे खलु भदन्त ! द्वीपे कियन्तश्चद्राः प्रभासितवन्तो वा-३ एवं पृच्छा ? चतुश्चत्वारिंशं चन्द्रशतं चत्वारिंशं चैव सूर्याणां शतम् । पुष्कवरद्वीपे चरन्त्येते प्रभासन्ते ॥१॥ चत्वारि सहस्राणि द्वात्रिंशच्चैव भवन्ति नक्षत्राणि । पटू च शतानि द्वासप्ततानि महाग्रहा द्वादशसहस्राणि ॥२॥
पण्णवतिः शतसहस्राणि चत्वारिंशद्भवेयुः सहस्राणि ।
चत्वारि शतानि पुष्करवर तारागणकोटिकोटीनाम् ॥३॥ अशोभन्त-३॥ पुष्करवरद्वीपस्य खलु बहुमध्यदेशभागे अत्र खलु मानुपोत्तरो नाम पर्वतः प्रज्ञप्तो वृत्तो वलयाकारसंस्थानसंस्थितः यः खलु पुष्करवरद्वीपं द्विधा विभजमानो विभजमानस्तिष्ठति तद्यथा-आभ्यन्तरपुष्करार्ध च, बाह्यपुष्कराध च । आभ्यन्तरपुष्कराध खलु भदन्त । कियान् चक्रवालेन परिक्षेपेण प्रज्ञप्तः ? गौतम ! अष्टौ योजनशतसहस्राणि चक्रवालविष्कम्भेण कोटिः द्विचत्वारिंशत् त्रिशे द्वे च शते एकोनपंचाशत् । पुष्करार्धपरिरयतः एवं च मानुपोतरस्य ॥१॥ तत्केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते आभ्यन्तरपुष्करार्धेचाऽऽभ्यन्तरपुष्कराध च । गौतम ! आभ्यन्तरपुष्कराधैं खल्लु मानुपोत्तरेण पर्वतेन सर्वतः समन्तात् संपरिक्षिप्तम्, तत्तेनार्थेन गौतम ! आभ्यन्तरपुष्कराधेचाऽऽभ्यन्तर पुष्कराध च । अथोत्तरं च यावन्नित्यः। आभ्यन्तरपुष्कराधैं खलु भदन्त ! कियन्तश्चन्द्राः प्रभासितवन्तः-३ सैव च पृच्छा-यावत् तारागणकोटिकोटयः, गौतम ! द्वासप्ततिश्चन्द्राः द्वासप्ततिरेव दिनकरा दीप्ताः । पुप्फरवरद्वीपार्थे चरन्ति एते प्रभासन्तः । त्रीणि शतानि पत्रिंशानि पट् च सहस्राणि महाग्रहाणान्तु । नक्षत्राणान्तु भवेत् पोड़श द्वे सहस्रे ॥२॥ अष्टचत्वारिंशत् शतसहस्राणि द्वाविंशतिः
| SR No. | 009337 |
| Book Title | Jivajivabhigamsutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 1588 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 117 MB |