________________
ફરશે
प्रनैयोतिका टीका प्र.३ ७.३ लु.१० चानकपण्डे सूर्यचन्द्रयो नम् दीवेसु समुद्दगाणं समुद्देसु सरिणामसु इमे णामा अणुगंतन्त्रा, जंबुद्दीचे लवणे धायइ कालोद पुक्खरे वरुणे । खीर - घयइक्वरो य पदी अरुणवरे कुंडले रुयगे ॥ १॥ आभरण वत्थ गंधे उप्पल तिलय पुढवी निहिरयणे । वासहर दह नईओ विजया वक्खार कपिदा ||२|| पुरमंदर मावासा कूड़ा नक्खत्तचंद सूराय । एवं भाणियव्वं ॥ सु० ९० ॥
छाया - कुत्र खलु भदन्त ! धातकीपण्डद्वीपगतानां चन्द्राणां चन्द्रद्वीपा नाम द्वीपाः प्रज्ञप्ताः गौतम ! धातकीधण्डस्य द्वीपस्य पौरस्त्याद् वेदिकान्तात्कालोदं खलु समुद्रं द्वादश योजनराहस्राण्यवगाऽत्र खलु धातकीपण्डद्वीपानां चन्द्रद्वीपा नाम द्वीपा : प्रज्ञताः सर्वतः समन्ताद् द्वौ क्रोशावुच्छ्रिताः जलन्ताद् द्वादशयोजनसहस्राणि तथैव विष्कम्भपरिक्षेपः भूमिभागः प्रासादावतंसकः मणिपीठिका सिंहासनं सपरिवारम् अर्थस्तथैव राजधान्यः स्वकानां द्वीपानां - पूर्वेणाऽन्यस्मिन् धातकीपण्डे द्वीपे शेषं तदेव । एवं सूर्यद्वीपा अपि, नवरं धातकीपण्डस्य द्वीपस्य पावत्यात् वेदिकान्तात् कालोदं खलु समुद्रं द्वादशयोजनसहस्राणि तथैव सर्व यावद् राजधान्यः सूर्याणां द्वीपानां पश्चिमेनाऽन्यस्मिन् धातकीखण्डे छोपे सर्व तथैव । कुत्र खलु भदन्त ! कालोदगानां चन्द्राणां चन्द्र द्वीपा नाम द्वीपा : प्रज्ञप्ताः गौतम ! कालोदसमुद्रस्य पौररत्याद् वेदिकान्तात्कालोदं खलु समुद्रं पश्चिमेन द्वादशयोजन सहस्राण्यवगाह्यात्र खलु कालोदग चन्द्राणां चन्द्रद्वीपाः सर्वतः समन्तात् द्वौ क्रोशावुच्छ्रिता जलान्तात् - शेषं तथैव याद्राजधान्यः स्वकानां द्वीपानां पूर्वेणाऽन्यस्मिन् कालोदकसमुद्रे द्वादशयोजन ० तदेव सर्व यावच्चन्द्रा देवाः । एवं सूर्याणामपि नवरं कालोदकपाश्चात्यात् वेदि - कान्तात् कालोदकसमुद्रः पूर्वेण द्वादशयोजनसहस्त्राण्यवगाह्य तथैव राजधान्यः स्वानां द्वीपानां पश्चिमेनाऽन्यस्मिन् कालोदसमुद्रे तथैव सर्वम् । एवं पुष्करवरद्वीपगतानां चन्द्राणां पुष्करवरस्य द्वीपरय पौरस्त्याद् वेदिकान्तात्पुष्करवरसमुद्रं द्वादशयोजन सहस्राण्यवगाद्य चन्द्रद्वीपाः अन्यस्मिन् पुष्करवरद्वीपे राजधान्यस्तथैव । एवं सूर्याणामपि द्वीपाः पुष्करवरद्वीपस्य पाश्चात्याद् वेदिकान्तात् पुष्करोदं समुद्र द्वादशयोजनसहस्राण्यवगाह्य तथैव सर्व यावद् राजधान्यो द्वीपगतानां द्वीपे - समुद्रगतानां समुद्रे एव एकेषामभ्यन्तर पार्श्वे एकेपां बाह्य पार्श्वे राजधान्यो द्वीपगतानां पेषु समुद्रतानां समुद्रेषु सदृशनामकेपु - इमानि नामान्यवगन्तव्यानि