________________
४२२
जीवामिगमस्ते एणं पउमपरिक्खेवे बत्तीसं पउमसयसाहस्सीओ पण्णत्ताओ बाहिरएणं पउमपरिक्खेवे अडयालीसं पउमसयं मज्झिमएणं पउमपरिक्खेवे चत्तालीसं पउमसयसाहस्सीओ पन्नत्ताओ एवामेव सपुत्वावरेणं एगा पउमकोडी वीसं च पउम सत. संहस्सा भवंतीति मक्खाया ॥ से केणट्रेणं भंते ! एयं वुच्चइ नीलवंत दहे-दहे ? गोयमा! नीलवंतदहेणं तत्थ तत्थ जाई उप्पलाइं जाव सतसहस्सपत्ताई नीलवंतप्पभाई नीलवंत दह कुमारेय० सो चेव गमोजाव नीलवंत दहे नीलवंत दहे।सू०७५॥ ___ छाया-कुत्र खलु भदन्त ! उत्तद कुरुषु कुरुपु नीलबह्रदो नाम हृदः प्रज्ञप्तः? गौतम ! यमकपर्वतयोदक्षिणेन अष्टचतुस्त्रिंशद् योजनशतानि चतुरश्च सप्तभागान् योजनस्याऽवाधया सीताया महानद्याः बहुमध्यदेशभागे अत्र खलु उत्तरकुरुपु -कुरुपु नीलबद् इदो नाम ह्रदः प्रज्ञप्तः उत्तरदक्षिणायतः प्राचीनप्रतीचीनविस्तीर्णः एक योजनसहस्रमायामेन पंचयोजनशतानि विष्कम्भेण दशयोजनानि उद्वेधेन अच्छ: श्लक्ष्णः रजतमयकूल: चतुष्कोणः समतीरो यावत्प्रतिरूपः उभयोः पार्श्वयो भ्यां च पद्मवरवेदिकाभ्यां वनपण्डाभ्यां सर्वतः समन्तात्संपरिक्षिप्तः द्वयोरपि वर्णकः । नीलवद् हृदस्य खलु हृदस्य तत्र तत्र यावत् वहूनि त्रिसोपा न प्रतिरूपकाणि प्रज्ञप्तानि वर्णको भणितव्यो यावत्तोरणमिति । तस्य खलु नीलवद् हृदस्य खलु हृदस्य बहुमध्यदेशभागे अत्र खलु महत्पमं प्रज्ञप्तम् योजनमायामविष्कम्भेण तत् त्रिगुणितं सविशेष परिक्षेपेण-अर्धयोजनं वाहल्येन दशयोजनानि उद्वेधेन द्वौ कोशी उच्छ्रितं जलान्तात् सातिरेकाणि दशार्धयोजनानि सर्वाग्रेण प्रज्ञप्तानि तस्य खलु पद्मस्याऽयमेताद्रूपो वर्णावासः प्रज्ञप्तः तद्यथा-वज्रमयं मूलं रिष्टमयः कन्दः वैडूर्यमयो नालः वैयमयानि बाह्यपत्राणिजांबूनदमयानि आभ्यन्तरपत्राणि तपनीयमयानि केसराणि कनकमयी कर्णिका नाना मणिमयी पुष्करस्थिवुका सा खलु कणिकाऽर्धयोजनमायामविष्कम्भेण तत् त्रिगुणितं सविशेपं परिक्षेपेण-कोशं वाहल्येन सर्वात्मना कनकमयी-अच्छा लक्ष्णा-यावत्प्रतिरूपा । तस्याः खलु कणिकायाः उपरि बहसमरमणीयोदेशभागः प्रज्ञप्तः यावन्मणिभिः । तस्य खलु वहुसमरमणीयस्य भूमिभागस्य बहुदेशमध्यभागे अत्र खलु एकं महद् भवनं प्रज्ञप्तम् क्रोशमायामेनाऽर्धक्रोशविष्कम्भेण देशोनं क्रोशमूर्ध्व मुच्चस्त्वेनाऽनेकस्तम्भशतसन्निविष्टं यावद् वर्णका तस्य खलु भवनस्य त्रिदिशि त्रीणि द्वाराणि प्रज्ञप्तानि पूर्वेण दक्षिणेनो-तरेण,