________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.१० सू.१४९ जीवानां पइविधत्वनिरूपणम् १४५७ मुहत्तमभहियाइं आहारगसरीरी जहन्नेणं अंतोमुहत्तं उकोसेणं अंतोमुहत्तं तेयगलरीरी दुविहे-अणाईएवा अपज्जवलिए अणाईएवा सपज्जवसिए एवं कम्मगसरीरी वि' असरीरी साईए अपज्जवसिए । अंतरं ओरालियसरीरस्स जहन्नेणं एक समयं उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोजमाइं अंतोमुत्तमभहियाइं वेउब्वियसरीरस्त जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उकोसेणं अणंतं कालं वणस्सइकालो। आहारगस्ल सरीरस्त जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं अणतं कालं जाव अवड्ढं पोग्गलपरियटुं देसूणं 'तेयगकम्मगसरीरस्स य दुण्ह विणस्थि अंतरं । अप्पाबहु० सव्वत्थोवा आहारगसरीरी वेउध्वियलरीरी असंखेज्जगुणा ओरालियसरीरी असंखेज्जगुणा असरीरी अणंतगुणा तेयगकम्मगसरीरी दो वितुल्ला अणंतगुणा। से छविहा सव्वजीवा पन्नत्ता ॥सू० १४९॥
छाया-तत्र ये ते एवमुक्तवन्तः पडूविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्तास्ते एवमुक्तवन्तः तद्यथा-आभिनिवोधिकज्ञानिनः श्रुतज्ञानिनोऽवधिज्ञानिनो-मनापर्यवज्ञानिनः केवलज्ञानिनोऽज्ञानिः ६ । आभिनिवोधिकज्ञानी खलु भदन्त ! आभिनिवोधिकज्ञानी इति कालतः कियच्चिरं भवति ? गौतम ! जघन्येनान्तर्मुहूर्तमुत्कर्पण षट् पष्टिः सागरोपमाणि सातिरेकाणि एवं श्रुतज्ञान्यपि, अवधिज्ञानी खल भदन्त ! जघन्येनैकं समयम् उत्कर्षेण षट् पष्टिः सागरोपमाणि सातिरेकाणि, मनःपर्यषज्ञानी खलु भदन्त !० जघन्येनैकं समयमुत्कर्षेण देशोना पूर्वकोटिः, केवलज्ञानी खलु भदन्त !० सादिकोऽपर्यवसितः, अज्ञानी त्रिविधः प्रज्ञप्तः तद्यथा-अनादिकोवाऽपर्यवसितः १ अनादिको वा सपर्यवसितः २ सादिको वा सपर्यवसितः३, तत्र सादिकः सपर्यवसितो जघन्येनाऽन्तर्मुहूर्तमुत्कर्पणानंतं कालमपाधं पुद्गलपरावत देशोनम् । अन्तरमाभिनिवोधिकज्ञानिनो जघन्येनान्तर्मुहूर्तमुत्कर्षणानन्तं कालमपाधै पुद्गलपरावर्त देशोनम् एवं श्रुतज्ञानिनोऽन्तरं मनःपर्यवज्ञानिनोऽपि केवलज्ञानिनो नाऽस्त्यन्तरम् अज्ञानिनः सादि सपर्यवसितस्य जघन्येनान्तर्मुहर्तमुत्कण पट् पष्टिः सागरोपमाणि सातिरेकाणि । अल्पवहुत्वम्० सर्वस्तोका मनापर्यवज्ञानिनः, अवधिज्ञानिनोऽसंख्येयगुणाः आभिनिवोधिकज्ञानिनः श्रुतज्ञानिनो विशेषाधिकाः स्वस्थाने द्वावपि तुल्यौ केवलज्ञानिनोऽनन्तगुणाः अज्ञानिनोऽनन्तगुणाः। अथवा पइविधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा एकेन्द्रियाः
जी० १८३