________________
प्रमैयद्योतिका टीका प्र.१० सू.१४९ जीवानां पइविधत्वनिरूपणम् कतरेभ्यः कतरेल्पा वा० भगवानाह-गौतम ! 'थोवा मणुस्सा' स्तोका मनुष्याः अन्येभ्योऽल्पत्वात् । 'नेरझ्या असंखेज्जगुणाः 'देवा असंखेजगुणा' तेभ्यो देवा असंख्येयगुणाः' 'सिद्धा अणंतगुणा' देवाऽपेक्षया सिद्धा अनन्तगुणा' एभ्यस्तियंग्योनिका अनन्तगुणाः। उपसंहारमाह-से तं पंचविहा सचजीवा पन्नत्ता' त एते पंचविघा सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः प्रथिताः-इति ॥सू० १४८॥ अथ पविधत्वमेषां प्रतिपादयति
मूलम्-तत्थ जे ते एवमासु छविहा सव्वजीवा पन्नत्ता ते एवमहंसु-तं जहा आमिणिबोडियणाणी सुयणाणी ओहिणाणी मणपजवणाणी केवलनाणी अन्नाणी । आभिणिबोहियनाणीण भंते। आभिणिबोहियनाणित्ति कालओ केवच्चिर होइ ? गोयमा ! जहन्नेभं अंतोमुहत्तं उक्कोसेण छावट्रि सागरोवमाई साइरेगाइं एवं सुयनाणी वि' ओहिनाणी णं भंते ! जहन्नेण एक्कं समयं छावटैि सागरोवमाइं साइ
इनके अल्पबहुत्व का विचार-इस प्रकार से है-'योवा मणुस्सा' हे गौतम ! -इनमें सबसे कम मनुष्य हैं । 'नेरड्या' 'असंखेज्जगुणा' नैरयिक जोव असंख्यातगुणे अधिक हैं 'देवा असंखेज्जगुणा' इनकी अपेक्षा देव असंख्यातगुणें हैं । और इनकी अपेक्षा 'सिद्धा अणतगुणा' सिद्ध अनन्तगुणें अधिक हैं 'तिरिया अणंतगुणा' इनकी अपेक्षा तिर्यग्योनिक अनन्तगुणे अधिक हैं 'सेत्तं पंचविहा सच जीवा पण्णत्ता' इस प्रकार का यह स्पष्टीकरण समस्त जीवों-संसारी जीवों और मुक्त जीवों के सम्बन्ध में हैं ॥१४८॥
અ૫હત્વનું કથન– 'थोवा मणुस्सा' हे गौतम! तेसोमा सोथी मेछ। मनुष्य , 'नेरइया असंखेजज्जगुणा' नयि४७१ असभ्याता पधारे थे, 'देवा असखेज्जगुणा तेना ४२di । मण्यातम छ. मने तेना ४२di पY 'सिद्धा अणंतगुणा' सिद्धो मन पधारे छ. 'तिरिया अणतगुणा' तेना ४२i तिय-योनि सनता पाधारे छे. 'से त्त पंचविहा सव्व जीवा पण्णत्ता' मा प्रभारीनु આ સ્પષ્ટીકરણ સમસ્ત છ–સંસારી છે અને મુક્ત જેના સંબંધમાં કહેલ છે. સૂ. ૧૪૮ છે