________________
प्रद्योतिका टीका प्र. १० लू. १४७ जीवानां चातुर्विध्यनिरूपणम्
१४२५
अंतरं । अप्पा बहुयं सव्त्रत्थोवा संजया संजया संजया असंखेजगुणा नो संजय नो असंजय नो संजया संजया अनंतगुणा असंजया अनंतगुणा । सेत्तं चउव्विहा सञ्वजीवा पन्नत्ता ॥ १४७॥
छाया - अथवा - चतुर्विधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा - स्त्रीवेदकाः पुरुषवेदकाः नपुंसकवेदकाः अवेदकाः । स्त्रीवेदकाः खलु भदन्त ! स्त्रीवेदक इति कालतः कियचिरं भवति ? गौतम ! ( एकेनादेशेन ० ) पल्योपमशतं दशोत्तरमष्टादशचतुर्दशपल्योपमपृथक्त्वं, समयो जघन्यः पुरुषवेदकस्य जघन्येनान्तर्मुहूर्त - उत्कपेण सागरोपमशत पृथक्त्वं सातिरेकम्, नपुंसकवेदकस्य जघन्येनैकं समयम्उत्कर्पेणानन्तं कालं वनस्पतिकालः । अवेदको द्विविधः प्रज्ञप्तः सादिकोवाऽपर्यवसितः १ सादिकोवा सपर्यवसितः २ स जघन्येनैकं समयमुत्कर्पेणान्तर्मुहूर्तम् । स्त्रीवेदकस्यान्तरं जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् उत्कर्षेण वनस्पतिकालः, पुरुषवेदकस्य जघन्येनैकं समयम् - उत्कर्षेण वनस्पतिकालः, नपुंसक वेदकस्य - जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् - उत्कर्षेण सागरोपमशतपृथक्त्वं सातिरेकम् । अवेदको यथाऽधस्तात् । अल्पबहुत्वम्० सर्वस्तोकाः पुरुषवेदकाः, स्त्रीवेदका: संख्येयगुणाः, अवेदका अनन्तगुणाः, नपुंसकवेदका अनन्तगुणाः । अथवा - चतुर्विधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-चक्षुर्दर्शनीऽचक्षुर्दर्शनी ऽवधिदर्शनी केवलदर्शनी । चक्षुर्दर्शनी खल भदन्त ! जघन्येनान्तर्मुहूर्त मुत्कर्षेण सागरोपमसहस्रं सातिरेकम् अवक्षुर्दर्शनी द्विविधः प्रज्ञप्तः अनादिको वाऽपर्यवसितः १ अनार्दिको वा सपर्यवसितः २ अवधिदर्श निनो जघन्येनैकं समयमुत्कर्षेण द्वे षट् पष्ठी सागरोपमाणां सातिंरेकं केवलदर्शनी सादिको पर्यवसितः । चक्षुदर्श निनोऽन्तरं जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् - उत्क र्षेण वनस्पतिकालः। अचक्षुदर्शनिनो द्विविधस्य नांस्त्यन्तरम् अवधिदर्शनिनो जघन्येनान्तर्मुहूर्तम्- उत्कर्षेण वनस्पतिकालः । केवलदर्शनिनो नास्त्यन्तरम् । अल्पवहुत्वम्० सर्वस्तोका अवधिदर्शनिनः, चक्षुर्दर्शननोऽसंख्येयगुणाः, केवलदर्शनिनोऽनन्तगुणाः, अचक्षुर्दर्शनिनोऽनन्तगुणाः । अथवा चतुर्विधाः सर्वजीवाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - संयताः १ असंयताः २ संयंताऽसंयताः ३ नो संयता नो असंयताः नो संयताऽसंयताः ४ । संयतः खलु भदन्त ० 1, जघन्येनैकं समयम् - उत्कर्षेणदेशोना पूर्वकोटिः, असंयतो यथाऽज्ञानी, संयतासंयतो जघन्येनान्तर्मुहूर्तम्उत्कर्पेण देशोना पूर्वकोटिः, नो संयत नो असंयत नो संयतासंयतः सादिकोऽपर्यवसितः। संयतस्य संयताऽसंयतस्य द्वयोरप्यन्तरं जघन्येनान्तमुहूर्तम् - उत्कर्षेपापा पुगलपरावर्त देशोनम्, असंयतस्याद्ययोर्द्वयोर्नास्त्यन्तरम् सादिकस्य सपर्यवसितस्य जघन्येनैकं समयमुत्कर्षेण देशोना पूर्वकोटिः, चतुर्थकस्य नास्त्यन्तजी० १७९