Page Text
________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.१० लू.१४४ सर्वजीवानां त्रैविध्यनिरूपणम् १३९९ भावात् । अथान्तरमेषामाह-कायपरित्तस्स जहन्नेणे' इत्यादि, 'कायपरित्तस्स जहण्णेणं अंतोमुहुर्त उक्कोसेणं वणस्सइकालो' कायपरीत्तस्य खलु भदन्त ! कियत्कालमन्तरम् ? गौतम ! जघन्येनाऽन्तर्मुहूर्त कायपरीत्तस्य, अन्तर्मुहूर्त साधारणेषु अन्तर्मुहूर्त स्थित्वा ततो भूयः प्रत्येकशरीरेष्वागमनात् । उत्कर्षेण वनस्पतिकालः, स चानन्तः कालः प्रागुक्तस्वरूप एव 'संसारपरित्तस्स नत्थि अंतर नास्त्यन्तरमस्य संसारपरीतस्य, संसारपरीतत्वाऽपगमे पुनस्तदभावात् । 'कायापरिअपज्जवसिए०' हे भदन्त ! जो नो परीत्त नो अपरित्त जीव है वह इस रूप में कब तक रहता है ? तो इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-हे गौतम ! नो परोत्त नो अपरीत्त सिद्ध होते हैं और वे इस रूप में
सादि अपर्यवसित होते हैं क्योंकि इस रूप से उनका प्रतिपात .नहीं होता है। ___ अन्तरकथन-'कायपरित्तस्स जह० अंतरं अंतो० उक्कोसेणं वनस्सइकालो, संसारपरित्तस्स णथि अंतरं, कायापरि० जह० अंतोमु. उक्कोसेणं असंखेज्जं कालं पुढवीकालो' हे भदन्त ! कायपरीत्त का अन्तर कितना है ? तो इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं कि हे गौतम ! कायपरीत्त का अन्तर जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त का है क्योंकि यह साधारण कायिकों में एक अन्तर्मुहूर्त तक रह कर पुनः प्रत्येक शरीर में जन्म ले लेता है तथा उत्कृष्ट से अन्तर वनस्पतिकाल प्रमाण अनन्त काल का है इतने काल तक साधारणों में रहता है संसार परित्त का अन्तर नहीं होता है क्योंकि संसार परित्तत्व अवस्था के અને નો અપરીત જીવ છે, તે એ રીતે કેટલે કાળ પર્યન્ત રહે છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે હે ગૌતમ ! ને પરત અને ને અપરીત સિદ્ધ હોય છે. અને તેઓ આ રીતે સાદિ અપર્યવસિત હોય છે. કેમકે એ રૂપથી એ પ્રતિપન્ન થઈ શકતા નથી.
અંતર કાળનું કથન 'कायपरित्तस्स जहण्णेणं अंतरं अंतोमुहुत्तं' 'उक्कोसेण वणस्संइकालो संसारपरित्तस्स गस्थि अंतरं कायापरित्तरस जहण्णेगं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं असंखेन्जं कालं पुढवी कालो, हे सगवन् ।य परित्तनु मत२ ३८॥ क्षण ४ छ ? मा પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે હે ગૌતમ ! કાય પરિત્તનું અંતર જઘન્યથી એક અંતમુહૂર્તનું છે. કેમકે એ સાધારણ કાયિકમાં એક અંતમુહૂર્ત સુધી રહીને ફરીથી પ્રત્યેક શરીરમાં જન્મ ધારણ કરે છે. તથા ઉતકૃષ્ટથી અંતર વનસ્પતિકાળ પ્રમાણુ અનંત કાળનું છે. આટલા કાળ પર્યન્ત સાધારણમાં રહે
| SR No. | 009337 |
| Book Title | Jivajivabhigamsutra Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 1588 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 117 MB |