________________
प्रभैयद्योतिका टीका प्र०१० रू. १४२ प्रकारान्तरेण द्वैविध्यम्
૨૩૦૨
आनप्राणामुहूर्ते - त्रीणि सहस्राणि सप्तशतानि त्रिसप्तत्यधिकानि । उक्तञ्च--- " तिनि सहस्सा सत्तयसयाई तेवत्तरिं च ऊसासा । एसो भणिओ सन्देहिं अनंतनाणीहिं ॥ १ ॥ छाया - त्रीणि सहस्राणि सप्त च शतानि त्रि सप्ततिश्रोच्छ्वासाः । एप मुहूर्ती भणितः सर्वैरैनन्तज्ञानिभिः ॥ १॥
- ततोऽत्र त्रैराशिककर्मावतारः, यदि त्रिसप्तत्यधिक सप्तशतोत्तरै खिभिः सहस्रैरुच्छ्वासानां पञ्चषष्टिः सहस्राणि पञ्चशतानि षट् त्रिंशानि क्षुल्लकभवग्रहणानां भवन्ति, तत एकोच्छ्वासेन किं लभ्यते ? राशित्रय स्थापना - ३७७३।६५ ५३६। १ । अत्रान्त्यराशिना - एककलक्षणेन मध्यराशेर्गुणनतो जातः सः तावानेव । एकेन गुणितं तदेव भवतीतिन्यायात्, ततः आद्येन राशिना भागहरणं लब्धाः सप्तदश क्षुल्लकभवाः, शेषास्त्वंशाः तत्र - त्रयोदशशतानि पञ्चनवत्यधिकानि ।
"
'तिन्नि सहस्सा सत्त य सयाई तेवत्तरि च ऊसासा । एस मुहुत्तो भणिओ सव्वेहिं अनंतनाणीहिं ॥ १ ॥
एक श्वासोच्छ्वास में कितने क्षुल्लक भवग्रहण होते है ? यह पोत जानना हो तो यहां पर नैराशिक विधि द्वारा इस प्रकार से इसे निकाल लेना चाहिये - ३७७३।६५५३६ । १ इस प्रकार से तीन राशियां स्थापित करो फिर अन्त की राशि एक से मध्यराशि में गुणा करो और आगत संख्या में प्रथम राशि का भाग दो ६५५३६ × १ से. गुणा करने पर ६५५३६ ही आते हैं । इस में प्रथम राशि ३७७३ का भाग देने पर कुछ अधिक १७ क्षुल्लक भव आ जाते हैं । उक्तंच --
થાય છે. કહ્યુ પણ છે કે
'तिन्नि सहस्सा सत्तय सयाई तेवत्तरि च ऊसासा । एस मुहुत्तो भणिओ सव्वेहिं अणतनाणीहिं ॥ १ ॥
એક શ્વાસેાચ્છવાસમાં કેટલા ક્ષુલ્લક ભવગ્રહણ હાય છે? એ વાત જાણવી હાયતે। અહીયાં ઐરાશિક વિધિ દ્વારા આ પ્રમાણે તે સમજવી જોઈએ. ૩૭૭૩ ત્રણ હજાર સાતસા ત્તાંતેર ૬૫૫૩૬ પાંસó હજાર પાંચસા છત્રીસ ૧ એક આ રીતે ત્રણ રાશિની સ્થાપના કરવી. પછી છેલ્લી જે એકની રાશી છે તેનાથી મધ્ય-વચલી રાશિના ગુણાકાર કરવા અને તેમાં આવેલી સંખ્યામાં પહેલી રાશીથી ભાગ કરવા ૬૫૫૩-૧થી 'ગુણવાથી ૬૫૫૩૬ સજ આવે છે. તેમાં પહેલી રાશી ૩૭૭૩ થી ભાગાકાર કરવાથી કઈક વધારે ૧૭ સત્તર ક્ષુલ્લકલવ આવી જાય છે. કહ્યું છે કે