________________
૨૦૨
जीवामिगमसूत्रे
atar afford | ते खलु भदन्त । जीवाः अनन्तरमुहृत्य कुत्र गच्छन्ति, कुत्रोत्पद्यन्ते किं नैरयिकेषु उत्पद्यन्ते तिर्यग्योनि के प्रत्पद्यन्ते ! पृच्छा, गौतम ! व मुद्वर्त्तना भणितव्या यथा व्युकान्तौ तथैव । तेषां खलु भदन्त ! जीवानां कविजातिकुलकोटियोनिममुखशतसहस्राणि प्रज्ञप्तानि ? गौतम । द्वादश जाति कुल कोटि योनि प्रमुखशतसहस्राणि मज्ञप्तानि । भुजपरिसर्पस्थटचर पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां भदन्त ! कविविधौ योनिसंग्रहः भज्ञष्ठः ? गौतम । त्रिविधो योनिसंग्रहः प्रज्ञप्तः तथथा - अण्डजाः पोरजाः संमृच्छिमार, एवं यथा खेचराणां तथे, नानात्वं च येनान्मुहूर्तमुत्कर्षेण पूर्वकोटिः, उनृत्य द्वितीयां पृथिवीं गच्छन्ति, नव जाति कुलकोटियोनि प्रमुखशतसहस्राणि भवन्तीत्याख्यातम् शेषं तथैव । उरः परिसर्प स्थलचरपञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिकानां मदन्त ! पृच्छा, यथैव सर्पाणां तथैव वरं स्थितिजघन्येनान्तर्मुहूर्तम् उत्कर्षेण पूर्वकोटिः ॥ उदहृत्य यावत् पञ्च पृथिवीं गच्छन्ति, 'दस जाइकुलकोडि ०' चतुष्पद स्थलचरपञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिकानां पृच्छा गौतम । द्विविधः प्रज्ञप्तः तचा जरायुजाः संमूच्छिमाश्च । अथ के वे जरायुजाः प्रज्ञप्ताः ? जरायुजाः विविधाः पक्षप्ताः तद्यथा - स्त्रियः पुरुषाः नपुंसकाः, तत्र खलु ये ते संमूच्छिमाः ते सर्वे नपुंसकाः । तेषां खलु भदन्त । जीवानां कति लेश्याः मज्ञप्ताः ? शेषं यथा पक्षिणाम् नानात्वं स्थितिर्जघन्येनान्तर्मुहूर्तम् उत्कर्षेण त्रीणि पल्योपमानि उदवृत्य चतुर्थी पृथिवीं गच्छन्ति दशजातिकुलकोटि ० | जलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां पृच्छा यथा भुजपरिसर्पाणाम् नवरसुदवृत्य यावदधः सप्तमीं पृथिवीम् अत्रयोदशजातिकुलकोटियोनिममुखशतसहस्राणि प्रज्ञप्तानि । चतुरिन्द्रियाणां भदन्त ! कति जातिकुलकोटियोनिप्रमुखशतसहस्राणि ? गौतम | नवजातिकुलकोटियोनि प्रमुखशतसहस्राणि भवन्तीति समाख्यातानि । त्रीन्द्रियाणां पृच्छा, गौतम ? अष्टजातिकुल० यावत् समाख्यातानि । द्वीन्द्रियाणां भदन्त | कतिज्ञातिकुलकोटि शतसहस्राणि मज्ञप्तानि ? गौतम ! सप्तजातिकुलकोटियोनि प्रमुखशतसहस्राणि भवन्तीति समाख्यातानि ॥० २५॥
टीका- 'एएसि णं भंते' एतेषां पक्षिणां खल भदन्त ! 'जिवाणं कलेस्साओ पन्नत्ताओ' जीवानां कठिलेश्या:- कियत्संख्यका लेश्याः प्रज्ञप्लाः- कथिता इति
पक्षियों की लेइयादि का कथन 'एएसिणं भंते ! जीवाणं कइलेस्सा ओ' - इत्यादि ॥ ० २५
टीकार्थ- गौतम ने यहाँ ऐसा पूछा है - 'एएसि णं भंते ! जीवाणं
हवे पक्षियानी येश्याना सब'धमां प्रथन ४२वामां आवे छे. 'एएत्रिण' भवे ! जीवाणं कइ लेस्साओ पण्णत्ताओ' हत्याहि
ટીકાથ –શ્રીગૌતમસ્વામીએ આ સબધમાં પ્રભુને એવુ' પૂછ્યું છે કે