________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ. ३ सु. २६ पक्षीणां लेश्यादिनिरूपणम्
पत्ता' पोतजा स्त्रिविधाः प्रज्ञशाः 'तं जहा ' तद्यथा - हत्थी पुरिसाणपुंसगा' स्त्रिय: पुरुष नपुंसकाश्च | 'तत्य णं जे ते समुच्छिमा ते सन्वे णपुंसगा' तत्र तेषु त्रिविधखेचरेषु मध्ये ये ते संमुछिमाः पक्षिणस्ते सर्वेऽपि नपुंसका एव भवन्ति संमुच्छिमाना मवश्यं नपुंसकं वेदोदय भावादिति । सु० २५||
३९९
पक्षीणां लेश्यादिकं दर्शयितुं प्रश्नयन्नाह - 'एएसि णं' इत्यादि,
1
1
मूलम् - एएसि णं भंते! जीवाणं कइलेस्साओ पन्नत्ताओ ? गोयमा । छल्लेस्साओ पन्नत्ताओ, तं जहा - कण्हलेरसा जाव सुक्कलेस्सा । ते णं भंते ! जीवा किं सम्मद्दिट्टी मिच्छादिट्टी सम्मामिच्छादिट्ठी ? गोयमा ! सम्मद्दिट्टी विमिच्छादिट्ठी वि सम्मामिच्छादिट्टी वि । ते णं भंते । जीवा किं णाणि अण्णाणि ? गोयमा । णाणि वि अण्णाणी वि तिष्णि णाणाई तिष्णि अण्णाणाई भयणाए । तेणं जीवा किं मणजोगी वथजोगी कायजोगी ? गोयमा ! तिविहा वि । ते णं भंते! जीवा किं सागारोवउत्ता अणागारोवउत्ता ? गोयमा ! सागारोवउत्ता वि अणागारोवउत्ता वि । ते णं भंते । जीवा कओ उववज्जंति किं नेरइएहिंतो उववजंति तिरिक्खजोणिएहितो उववजंति पुच्छा ? गोयमा ! असंखेज्जवासाउय अकम्मभूमिग अंतरदविगवजेहिंतो उववजंति । सिणं भंते! जीवाणं केवइयं कालं ठिई पन्नता ? गोयमा । जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं पलिओवमस्स असंखेजइभागं । स्त्री, पुरुष और नपुंसक 'पोतया तिविहा प०' पोतज भी तीन प्रकार के होते हैं - 'तं जहा' जैसे 'इत्थी पुरिला णपुंगा' स्त्री, पुरुष और नपुंसक 'तत्थ णं जेते संमुच्छिमा ते सव्वे पुंसगा' तथा इन में जो संमूच्छिम खेचर जीव हैं - वे सब नियम से नपुंसक ही होते हैं । ० २५॥
जहा
न 'पोतया तिविहा पण्णत्ता' पोत वा पशु आहारना होय छे, 'त' 'इत्थी पुरिसा णपुंसंगा' स्त्री, ५३ष, मने नपुंस, 'तत्थ णं जे वे समुचिमा ते सव्वे णपुरंसगा' तथा यामां ने छे, ते प्रधान नियमथी नपुंसकुन होय छे. ॥ सू. २५ ॥
सभूमि मेयर