________________
-
-
पोयूपपिणी टीका स् १ गौतमस्यामि वर्णनम्
१९७ उच्छृढसरीरे संखित्त-विउल-तेयलेस्से समणस्स भगवओ घोरगुण –घोरा=अन्यर्द्धस्दहा गुणा =मूल्गुणाढयो यस्य स तथा। 'घोरतवस्सी' घोरतपस्त्री-दुष्करतपश्चरणशील ,पाग्णादौ नानाविधाभिग्रहधारकत्वात् , 'घोर-चमचेर-वासी' घोर-ब्रह्मचर्य-यासी-घोर-धारणमल्पमत्वैर्दुहत्वाद् यद् ब्रह्मचर्य तर यसति तच्छील । 'उन्छुड़सरीरे' उछूढगरीर -उच्छूढम् उझितमिव संस्कारपरित्यागात् गरार येन स उच्छूढगारीर-गरमस्कार प्रति निस्पृहत्वात् त्यक्तगरारसरकार । 'सखित्तविउल-तेयलेस्से' ससिम-पिपुल-तेजो य –सक्षिमा-निजगरीराऽन्तर्निहिता, विपुलारिपुओं के पिनाग करने में निरत थे । कठोर वन विना शत्रुओं का निवारण करना बडा ही मुस्किल होता है। कोई २ ऐसा भी कहते है कि तपस्याओं के तपने में ये अपनी निज आमा की परवाह ही नहा करते थे, अत घोर थे। 'घोरगुणवाले' ये इसलिये ये कि इनके द्वारा धृत मूलगुण आदि अन्यजनों के लिये दुर्धारणीय थे, 'घोरतपस्वी' ये इसलिये थे कि जिस दिन पारणा का असर होता या उस दिन ये अनेक प्रकार के अभिग्रहों को धारण करते थे । 'घोर-ब्रह्मचर्य-पासी' ये इसलिये ये कि ये अल्पशक्ति वाले प्राणियों द्वारा दुर्वह होने से कठिनतर ऐसे ब्रह्मचर्य की आराधना मे पूर्णनिष्ठ हो चुके थे। 'उच्छूढशरीर' दहे इसलिये कहा है कि इन्हों ने अपने शरीर का संस्कार करना ही छोड़ दिया या। अंत उनका गरीर ऐसा ज्ञात होता था कि मानो इन्होंने इसका परित्याग जैसा कर रखा है । 'सक्षिप्त-विपुल-तेजोलेश्य' ये इसलिये थे कि यद्यपि विशिष्ट तपस्या की ઈદ્રિય તેમજ કષાય એ રિપુઓને વિનાશ કરવામાં નિરત હતા કઠોર. બન્યા વિના શત્રુઓનું નિવારણ કરવું બહુ જ મુશ્કેલ થાય છે કે કોઈ એમ પણ કહે છે કે તપસ્યા તપવામાં તેઓ ખુદ પિતાના આત્માની પરવાહ પણ કરતા નહોતા આવી રીતે ઘર હતા “ઘોરગુણવાળા તેઓ એ કાર
થી હતા કે તેમના દ્વારા ગ્રહણ કરાયેલા મૂલગુણ આદિ ગુણે બીજાને માટે દિર્ધારણીય (ગ્રહણ ન કરી શકાય એવા) હતા “ઘેરતપસ્વી તેઓ એ માટે હતા કે જે દિવસે પારણાનો અવસર આવતે તે દિવને તેઓ અનેક પ્રકારના અભિગ્રહને ધારણ કરતા હતા “ઘર-બ્રહ્મચર્ય—વામી તેઓ એ માટે હતા કે તેઓ અલ્પશક્તિવાળા પ્રાણિઓ દ્વારા દુર્વહ (સહન ન થાય એવા) હોવાથી બહુ કઠણ એવી બ્રહ્મચર્યની આરાધનામાં પૂર્ણનિષ્ટ થઈ ચુક્યા હતા “ઉછૂઢશરીર એમને એ માટે કહેતા કે તેમણે પિતાના શરી૨ના સમારે જ છેડી દીધા હતા આથી તેમનું શરીર એવુ જણાતુ હતુ કે જાણે તેઓએ તેનો પરિત્યાગ જ કરી નાખ્યું હોય “સ ક્ષિસ