________________
पोषयपिणी-टीका सू ३८ भगवदर्शनार्थ जनोत्सुक्यम
३५ यद्वा-पहुकुटुम्बपोषका , इ-या उभो उम्ती, तप्रमाण द्रव्यमहन्तीति तथा, ते च जन्यमध्यमो कृष्टभेदात् निप्रकारास्तत्र हस्तिपरिमितमगिमुक्ताप्रवालमुवर्णरजतादिद्रव्यराशिस्वागिनो जप या , हस्तिपरिमितवजहीरकमगिमाणिक्यगशिस्वामिनो मध्यमा , हस्तिपरिमितकेवल्याहीरकगगिम्वामिन उकृष्टा , हस्तिप्रमागोच्छितधनगशिस्वामिन द-या इयर्थ । श्रेष्टिन = लक्ष्मीकृपाकटाक्षप्रत्यक्षलक्ष्यमाणपिणलक्षलक्षणविलक्षणहिरण्यपसमलकृतमूर्धानो नगरप्रधानन्यवहार , सेनापतय =चतुरगसेन्यनायका , सार्थवाहा गणिम-धरिम-मेयहन्ति प्रमाण द्रज्यसपन्न धनिक जन, ये जघन्य, मयम एव उकृष्ट के भेद से ३ प्रकार के होते है, इनमे जिनके पास हस्तिप्रमागपरिमित मगि, मुक्ता, प्रवाल, सुवर्ण एव रजत आदि द्रव्य की रागि होता है वे जघन्य इभ्य है, जिनके पास हस्तिप्रमाण परिमित वज्र हीर, मगि, माणिक्य की राशि होती है वे मध्यम इभ्य है, परन्तु जिनके पास केवल हस्तिप्रमाग-परिमित वन हीग की राशि होती है वे उत्कृष्ट दभ्य है । श्रेष्ठी लक्ष्मी की जिन पर पूरी २ कृपा हो, उस कृपाकोरके कारण जिनके लासो के खजाने हों, तथा जिनके शिर पर उन्हीं को मचित करने वाला चान्दी का विलक्षण पट्ट शोभायमान हो रहा हो, जो नगर क प्रधान व्यापारी हां, उन्हें श्रेष्ठी कहते है, ऐसे श्रेष्ठी जन, सेनापति चतुरङ्ग सेना के नायक, सार्थवाह-जो गणिम-गिन कर खरीदने-बेचने योग्य नारियल, सुपारी, केला आदि वस्तुओं को, धरिम-तौलकर खरीदने-वेचने योग्य धान, जौ, नमक, शकर आदि वस्तुओं को, मेय-सरावा, आदि छोटे वर्तन आदि से माप कर खरीदने वेचन योग्य दूध, વાળા, ઈભ્ય-હસ્તિ–પ્રમાણુ–દવ્ય–સ પન્ન ધનિક જને, આ જઘન્ય, મધ્યમ તેમજ ઉત્કૃષ્ટના ભેદથી ૩ પ્રકારના હોય છે તેમાં જેમની પાસે હસ્તિપ્રમાણ પરિમિત મણિ, મુક્તા, પ્રવાલ, સુવર્ણ તેમજ ચાદી આદિ દ્રવ્યના ઢગલા હોય તે જઘન્ય ઈભ્ય છે, જેની પાસે હતિ પ્રમાણપરિમિત વજ, હીરા, મણિ, માણેકના ઢગલા હોય તે મધ્યમ ઇભ્ય છે પરંતુ જેમની પાસે કેવલ હસ્તિ પ્રમાણપરિમિત વજી હીરાના ઢગલા હોય તે ઉત્કૃષ્ટ ઈભ્ય જન છે શ્રેણી–લકમીની જેમના પગ પુરેપુરી કૃપા હોય, તે કૃપાના કારણે જેના લાખોના ખજાના હોય તથા જેમના માથા ઉપર તેનું સૂચન કશ્વાવાળા ચાદીના વિલલણ પટ્ટ (પાઘડી) બેભી રહી હોય, જે નગગ્ના મુખ્ય વ્યાપારી હોય તેમને શ્રેષ્ઠી કહેવાય છે એવા શ્રેષ્ઠીજન, સેનાપતિ–ચતુરગ બેનાના નાયક, માર્થવાહ-જે ગણિમઃગણતરી કરીને ખરીદાય તથા વેચાય તેને યોગ્ય નારિયલ, એપારી, કેળા આદિ વસ્તુઓ, પરિમૉળીને ખરીદવા, વેચવા યોગ્ય ધા , જવ, મીઠું, સાકર આદિ વસ્તુઓ, મેય=પાવળું કે ડછે એવા નાના વાસણથી