________________
२९४
औपपातिसूत्रे
४- ' ससाराणुप्पेहा' समारानुप्रेक्षा - ससारस्य चतसृषु गतिषु नास्य अनुप्रेक्षा- तथा चोक्तम् -
Tarun yatraमातंर ससा । पुनर्भाय भक्त मे प्राणिना गतिरीदृश|| १||
माता, पिता, स्त्री, पुत्र, स्वजन, मधी
सभी भी स्वार्थ के है, अपना शरीर स्वार्थ का ही है, इसलिये बुद्धिमान मनुष्य इन सभी विषयों पर अच्छी तरह विचार कर सभी का कल्याण करने वाले धर्म का ही सहायक बनाने ||४||
-इस प्रकार से चितन करना एकवानुप्रेक्षा ह
( संसाराणुप्पेहा ) समारानुप्रेमा-चतुर्गतिकलक्षण नमार के नियम चिन्तन करना-मसारानुप्रेक्षा है। कहा भी है-
माता परभवे पुनी, सैव जन्मान्तरे स्वसा । पुनर्भार्या भवेत् सैव, प्राणिना गतिरीटशी ||१||
इस मन में इस जीव की जो माता होती है, वह दूसंग भर में उसकी पुत्री हो जाती है, फिर भवान्तर में उसकी बहन हो जाती ह, उसके बाद अन्य जन्म मे फिर वह उसकी भाया हो जाता है। अधिक क्या कहा जाय। मसार की कुछ ऐसी ही विचित्र दशा है || १ || और भा कहा है
ફરી પણ કહ્યુ છે~~
tareefore स्वजन स्वदेह, ह, मुख्य तन सर्वमवेत्य सम्यक् ।
सर्वस्य कल्याणनिमित्तमेक, वर्मं महायें विदधीत धीमान् ||४||
માતા, પિતા સ્ત્રી, પુત્ર, સ્વજન- અ શ્રી આદિ બધા સ્વાના છે પેાતાનુ શરીર પણ સ્વાતુ જ છે, તેથી બુદ્ધિમાન મનુષ્ય એ બધા વિષયે ઉપર સારી રીતે વિચાર કરી સર્વનું કલ્યાણુ કરવવાળા ધર્મને જ સહાયક મનાવે. આ પ્રકારે ચિતન વુ તે એકત્વાનુપ્રેક્ષા છે (૫)
(मसाराणुप्पेहा) भ भागनुप्रेक्षा-यतुर्गतिसक्षयुवाजा ससारना विषयभा ચંતન કરવુ તે સસારાનુપ્રેક્ષા છે કહ્યુ પા છે~~~
माता परभने पुत्री, सैव जन्मान्तरे स्वसा । पुनर्भार्या भवेत् सैन, प्राणिना गतिरीदृशी ||था આ ભવમા જે આ જીવની માતા પુત્રી થઇ જાય છે વળી ભવાન્તા બીજા જન્મમા વળી તે તેની શ્રી વઈ રની કાઇ એવી જ વિચિત્ર દવા છે
હેાય છે તે જ મીજા ભવમા તેની તેની અહેન ચઈ જાય છે ત્યાર પછી જાય છે વધારે ઝુ કહેવાય ! સ મા (૧) ફરી પણ કહ્યુ છે
ܐ
