________________
६०
अन्तकृतदशाङ्गसूत्रे वालत्वे चाल्ये 'वागरिया' व्याकृता-उक्ता, किमुक्ता? इत्याह- 'तुमं णं देवाणुप्पिये ! अढ पुत्ते पयाइस्ससि' त्वं खलु हे देवानुप्रिये ! अष्ट पुत्रान् प्रजनयिष्यसि । कीदृशानित्याह- 'सरिसए' इत्यादि । 'सरिसए जाव' सदृशकान् यावत् , यावत्पदेन-आकारेण वयसा कान्त्या च तुल्यानिति संग्राह्यम् ; तथा 'नलकुब्बरसमाणे' नलकूवरसमानान्, 'नो चेव णं भरहे वासे अण्णाओ
अम्मयाओ' नो चैव खल भारते वर्षे अन्या अम्बाः मातरः, 'तारिसए पुत्ते • पयाइस्संति' तादृशकान् पुत्रान् प्रजनयिष्यन्ति; 'तं गं मिच्छा' तत्खलु मिथ्या तस्यानगारस्य वचनं मिथ्या; ' इमं पच्चक्खमेव दिस्सइ ' इदं प्रत्यक्षमेव दृश्यते यद् ‘भरहे वासे' भारते वर्षे भरतक्षेत्रे 'अण्णाओ वि अम्मयाओ खलु' अन्या अपि अम्बाः खलु-मत्तोऽन्या अपि मातरः 'एरिसए जाव पुत्ते पयायाओ' ईदृशान् यावत् पुत्रान् प्रजाता:=प्रजनितवत्यः, अतिमुक्तकमुनिकथितसदृशान् पुत्रान् प्रजनितवत्य इति भावः, 'तं गच्छामि णं अरहं अरिहनेमि वंदामि नमसामि' तद्गच्छामि खलु अर्हन्तमरिष्टनेमि वन्दे नमस्यामि, वंदित्तानमंसित्ता इमं च णं एयारूवं वागरणं पुच्छिस्सामि' वन्दित्वा नमस्यित्वा इदं च खलु एतद्रूपं व्याकरणं-प्रश्नम्-अतिमुक्तोक्तं कथमन्यथा जातमिति प्रश्न
मुझे कहा था-हे देवकी ! तू आठ पुत्रों को जन्म देगी। तेरे वे सभी पुत्र आकार, क्य और कान्ति आदि में समान होंगे और वे नलकूबर के सदृश सुन्दर होंगे । इस भारत वर्ष में दूसरी कोई माता ऐसे सुन्दर पुत्रों को जन्म नहीं दे सकेगी। परन्तु अतिमुक्तक अनगार (एवन्ता अनगार) के ये सभी कथन असत्य हुए; क्यों कि यह प्रत्यक्ष दिखायी दे रहा है जो इस भरत क्षेत्र में अन्य जननियों ने भी इस प्रकार के पुत्रों को जन्म दिया है । (એવન્તા) અનગારે મને કહ્યું હતું કે હે દેવકી! તું આઠ પુત્રને જન્મ આપશે. તારા એ બધા પુત્રે આકાર, વય તથા કાન્તિ આદિમાં સમાન થશે તથા તે નલકુબરના જેવા સુંદર થશે. આ ભારતવર્ષમાં બીજી કઈ માતા એવા સુંદર પુત્રને જન્મ આપી શકશે નહિ. પરંતુ અતિમુક્તક અનગાર (એવન્તા અનગાર)નાં આ બધાં કથન અસત્ય થયાં; કેમકે આ પ્રત્યક્ષ જોવામાં આવે છે કે જે આ ભરત ક્ષેત્રમાં બીજી માતાઓએ પણ આવા પ્રકારના પુત્રને જન્મ આપે છે. અતિમુક્ત અનગારનાં વચન