________________
अनगारधर्मामृतयपिणी टी० अ० १६ द्रौपदी चर्चा
३८७ खाभावात् । कथ तहि सम्यक्त्व मतिमायाः मभवति ? पथमपि नहि । अत एवो पदेगस्य सम्यक्त्व प्रति कारणव प्रदर्शयन् भगवानवादी-उत्तरा-ययनसूत्रे(अ० २८ गा० १५)
" तहियाण तु भानाण सभावे उपएमण ।
भाषेण सद्दहतस्स सम्मत्त त वियाहिय ॥ इति । छाया-तय्याना तु भानाना सद्भाव उपदेशनम् ।
भावेन अदधतः सम्यक्त्व तद् व्यारयातम् ।।
जीवाजीवादिपढार्याना सद्भावे यद् उपदेशन-गुरोरुपदेश., तद् भावेनजन्त करणेन श्रद यत मोहनीयकर्मणःक्षयेण क्षयोपशमेन ना याऽभिरुचिरुत्पद्यते, तत् सम्यक्त्व तीर्थकरैयाख्यातम् । के अर्थ का उपदेश करने में अचेतन होने से सर्वथा असमर्थ है कर्मों की निर्जरा में भी वह हेतु स्प नहीं होती है-कारण कि कर्मों की निर्जरा के हेतु तो विनयादिक तप ही माने गये हैं, प्रतिमा विनयादि तप स्वरूप नहीं है। अत प्रतिमा में सम्यक्त्व की उत्पत्ति मे कारणता किसी भी प्रकार सभवित नही होती है-उत्तरा चयन सूत्र में सद्गुरु के उपदेश को सम्यक्त्व के प्रति कारण प्रकट करते हुए सिद्धान्तकार कहते हैं कि-तहियाण तु भावा ण सम्भावे उवएसण ।
भावेण सदस्तस्स सम्मत्त त वियारिय ॥ इति ॥
जीव और अजीव आदि पदार्थो का सद्गुरु ने जो यथावस्थित स्वरूप प्रकट किया है, उसका उसीरूप से अन्तः करण से श्रद्धान करने वाले प्राणी के दर्शन मोहनीय कर्म के क्षय अथवा क्षयोपशम પ્રવચનના અર્થને ઉપદેશ કરવામા અચેતન હોવા બદલ સ પૂર્ણ પણે અસમર્થ છે કારણ કે તેની નિર્જરાના હેતુ તે વિનય વગેરે તપેજ માનવામાં આવ્યા છે પ્રતિમા વિનય વગેરે તપ સ્વરૂપ નથી, એટલા માટે પ્રતિમામાં સમ્યકત્વની ઉત્પત્તિમા કારણતા કોઈ પણ રીતે સંભવી શકે તેમ નથી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં સદ્દગુરૂના ઉપદેશને સમ્યકત્વના પ્રતિ કારણ બતાવતા સિદ્ધાન્તકાર કહે છે–
तहियाण तु भावाण सम्भावे उवएसण | भावेण सदहतरस सम्मत्त त वियाहिय ॥ इति ॥
જીવ અને અજીવ વગેરે પદાર્થોનું જે યથાવથિત સ્વરૂપ ગુરૂએ પ્રકટ કર્યું છે તેનું તે રૂપથી અત કરણથી શ્રદ્ધા ન કરનારા પ્રાણના દર્શન મેહ નીય કર્મના ક્ષય કે પશમથી જે રૂચિ ઉત્પન્ન થાય છે, તેનું નામ જ