________________
अनगारधर्मामृतवर्षिणी टी० अ० १६ द्रौपदीचर्चा
चनोक्त सदपि जिनाज्ञानाथै सच्छन्द निहारिभिर्मूलोत्तरगुणरहिते पकायनिरनु फम्पैरनुपयोगपूर्व क्रियमाण सामायिकादिकम् तच धर्मपदवाच्य न भवितुमर्हति, वनापि निर्जराजनकत्वाभावेन निवेयल्या जिनाज्ञाया आभावात् ।
३५३
एवमेन नामजिन' स्थापनाजिनस्तथा द्रव्यजिनश्च निर्जराजनत्त्वाभावा दाराध्यत्वेन जिनाज्ञाया अभावात् । तदारान धर्मपदवाच्य न भवितुमईति । आवश्यक समायिक आदि है इनके करने का विधान यद्यपि प्रवचन शास्त्र में विहित है तो भी उसे जो धर्म का अलक्ष्य बताया गया है उसका कारण यह है कि ये जन जिनदेव की आज्ञा से वहिर्भूत बने हुए, स्वेच्छाचारी, मृलगुण और उत्तर गुणो से रहित एव पकाय के जीवों की रक्षा करने में आसावधान मनुष्यो द्वारा अनुपयोगपूर्वक करने में आते हैं तन ये द्रव्य आवश्यकरूप से कहे जाते हैं । और इसीलिये ये धर्मपद के वाच्य नही है अर्थात् धर्मरूप नहीं हैं । जहा धर्मरूपता नही है वहा कर्मों की निर्जरा कारकत्व भी नही है । यह सर्वसम्मत सिद्धान्त है। भगवान ने जो इम अवस्था में इन्हें विधेय नहीं कहा है उसका यही कारण है । अतः जिस प्रकार नाम आवउपक, स्थापना आवश्यक और द्रव्य ओवश्यक ये तीन निक्षेप आरा
रूप से तीर्थकर प्रभु ने अनविधेय कहे है, उसी प्रकार से नामजिन स्थापनाजिन तथा द्रव्यजिन भी आरा य नही हैं । इनकी आराधना करने में जो धर्म की प्राप्ति होना कहते है या मानते हैं उन्हें जिन
ત્તર દ્રવ્ય આવશ્યક છે પ્રવચન શાસ્ત્રમા એમના આચરણનુ વિધાન વિહિત છે છતાયે એને જે ધર્મના અલક્ષ્ય રૂપમા બતાવવામાં આવ્યે છે તેની મત લખ એ છે કે જ્યારે તે જીનદેવની આજ્ઞાથી હિભૂત ખનેલા સ્વેચ્છાચારી, મૂળગુણુ તેમજ ઉત્તરાથી રહિત અને ષટકાય જાની રક્ષા કરવામાં અસાવધાન માણસે વડે અનુપયોગ પૂર્વક આચરવામા આવે ત્યારે તે દ્રશ્ય આવશ્યક રૂપમા કહેવાય છે એથી તે ધર્મ પઢ વાચ્ય નથી એટલે કે ધમ રૂપ નથી જ્યા ધર્મરૂપતા નથી ત્યા કર્મીની નિરા કારતા પણ નથી આ સમા ય સિદ્ધાન્ત છે ભગવાને જે આ અવસ્થામા એમને વિધેય કહ્યા નથી તેનુ કારણ પણ એ જ છે. એટલા માટે જેમ નામ આવશ્યક, સ્થાપના આવશ્યક અને દ્રવ્ય આવશ્યક આ ત્રણ નિક્ષેપે ને આરાવ્ય રૂપથી તીયકર પ્રભુએ અવિધેય કહ્યા છે, તેમજ નામ જિન, સ્થાપના જિત તેમજ દ્રવ્યજિન પણ આરાધ્ય નથી એમની આરાધના કરવામા જે ધર્મોની પ્રાપ્તિ થવી ખતાવવામા આવે છે કે માનવામા આવે છે, તેમને જિન ભગવાનની
श्रा ४५