________________
पोताधकथा दिभियामरादिवीजनैत्यगीतवादिश्च सविशद माति, वनस्पतिशायपिरापन मतिमापूनानिमित्त केऽनन्तकायकोमलपिरिधफर पुष्पपत्रसपदे नियत भवति । पृथि. वीकायायाधिता यहुविधनिरपगधहीनदीनदुलप्रकृतिमीसगोपिशरीरा द्वीन्द्रि यादि पञ्चेन्द्रियान्तास्त्रमा जीया अपि छेदाभेदनस्वागगनिनाराजनितानन्तदुग्व स्तीतरवेदनामुपलभ्येतस्तवः स्वलितपतिता म्रियन्ते । धूपकेधु आ से, दीप तथा आरती की ज्योति से घमर आदि के दोरने से, नृत्य करने से, गीत गाते समय मुस से निकले हुए गर्म चायु से, एव वाजों के पजाने से वायुकायिक जीवों की विराधना होती हुई स्पष्ट मालूम देती है । वनस्पति फायिक जीवों की विराधना भी उस समय इस प्रकार से होती है, कि-मूर्ति पूजन के लिये उसके पूजक अनन्त कायिक ऐसे कोमल अनेक प्रकार के फल, पुप्प और पत्रों का सग्रह जो करता है इस प्रकार इस पूजन में पट्कायिक जीवों को हिंसा का आरभ स्पष्ट देखा जाता है । तथा उस कायिक जीवों का भी इसके निमित्तहनन होता है और वह इस प्रकार से-कि जा पृथिवीकायि कादि जीवों का आरभ प्रतिमा आदि के निर्माण में या देव आयतन (मन्दिर ) आदि के कराने में किया जाता है तो उस समय उसके आश्रित जो बहुत से अनेक जाति के निरपराधी, हीन, दीन, दुर्यल, प्रकृति से भयशील तथा सगोपित शरीरवाले ऐसे दीन्द्रियादिकसे लेकर पचेन्द्रिय तक जितने भी उस जीव रहते हैं वे सय के सर छेदन, भेदन, एव स्वाश्रय के विनाश जनित अनत दुःखों से सतप्त होकर થવાની જ છે ધૂપના ધુમાડાથી દીપક અને આરતીની તધી ચમર વગેરેને ઢળવાથી તેમજ વાજાઓ વગાડવાથી વાયુકાયિક જીવોની વિરાધના થાય છે તેની દરેકને સ્પષ્ટ પ્રતીતિ થતી જ રહે છે વનસ્પતિ-કાયિક જીવોની વિરા પના પણ તે વખતે આ પ્રમાણે થાય છે કે મૂર્તિ-પૂજન માટે પૂજા કરનારાઓ અનત-કાયિક એવા કેમળ ઘણું જાતના ફળે, પુછે અને પત્રોને એકઠા કરે છેઆમ આ પૂજામાં પડૂ-કાયિક જીવોની હિંસા સ્પષ્ટપણે દેખાય છે ત્રસ–કાયિક જીનુ પણ તેને લીધે હનન હોય છે જેમકે જ્યારે પૃથ્વિ-કાયિક વગેરે ને આર ભ પ્રતિમા વગેરેના નિર્માણમા અથવા તે દેવ-આયતન
મદિર) વગેરે બનાવવામાં કરવામાં આવે છે ત્યારે તેના આશ્રિત જે ઘણા અનેક જાતના નિરપરાધિ, હીન, દીન, દુર્બલ, પ્રકૃતિથી બીકણુ તેમજ સગે પિત શરીશ્વાળા એવા હીન્દ્રિયાદિકથી માંડીને પચેન્દ્રિય સુધીના 5 વસ જ રહે છે તે સર્વે વેદન, દન અને સવાશ્રયના -
