________________
રૂહ
अनगारी टीका १०५ स्थापत्यापुत्र निष्क्रमणम्
काष्ठ घुण उप मृत्युः शरीरमुत्वनति । मृत्युतक्षाः श्वासोच्छ्वासककचेन शरीरवृक्ष छिनति । मृत्यु सल रागद्वेपरिन्यालाव्याकुलतया तपाठे नाssधुयजल पिरति । यथा तैलयन्न विज्ञान निष्पीडयति, तथा मृत्यु. माणिना शरीराणि निष्पीय नाशयति । स लोकत्रयपर्तिनः प्राणिनः सोभयति । मृत्योपरा गमन मागेन पण्मासतः सुराणामपि कल्पतरुपुर परचितमाला मुकुलयति, चेतासि तेषां शोकसागरे निमज्जयति । मूर्द्धाभ्यकार पश्यन् मृत्युरूप उलूको घावन् समायाति ।
हिमानी मानानि जरा पञ्चेन्द्रियाणि विकृतानि कुवैती शिथिलयति । सा भक्षितविपत् तिमेन शरीर सहरति । भार्याऽपि जरावस्थ पुरुषम् -' अय
काटको घुन की तरह मृत्यु मेरे शरीर को धुना रही है । मृत्युरूपी बढई श्वासोच्छ्वासरूप आरे से इस शरीररूप वृक्ष को रात दिन कोट रहा है। यह मृत्यु रागद्वेपरूप विपकी ज्वाला से व्याकुल जैसी बना हुआ तृपा की तरह आयुरूपीजल को पी रहा है जैसे तेल यत्र - कोल्फ - तिलो कोपेल डालता है उसी प्रकार मृत्यु प्राणियोके शरीर को निष्पीडित कर डालता है। ऐसा तीन लोक मे कोई भी प्राणि नही है जो इस मृत्यु से क्षुभित न हो रहा हो । मृत्युके आगमन के छहमास के पहिले से देवताओ की भी कल्पवृक्षो के पुष्पों की रचित माला कुम्हला जाती है। उनका मन शोक सागर में इस कारण से इन जाता है। मच्छारूपी अधकार को देखकर मृत्युरूपी उलूक दौडता हुआ आ जाता है । हिम सतति (हिम समूह ) जिसतरह कमल बनो को विकृतकर शिथिलकर देती है उसी तरह जरावस्था भी पचेन्द्रियों को विकृत कर शिथिल कर ની જેમ મૃત્યુ મારા રારીશ્તે નષ્ટ કરી રહ્યા છે. મૃત્યુ રૂપી સુથાર શ્વાસે શ્વાસ રૂપી કન્વત વડે ગરીર રૂપી વૃક્ષને રાત દિવસ કાપી રહ્યો છે આ મૃત્યુ રાગદ્વેષ રૂપી વિષની જવાળા થી બાકુળ થઈને તરમ્યાની પેઠે આયુષ્ય જળને પી રહ્યુ છે જેમ વાણી તàાને પીલી નાખે છે તેમજ મૃત્યુ પ્રાણીઓના શકીશને નિષ્પ્રાણુ બનાવીને નષ્ટ કરીનાખે ત્રણે લેાકમા એવુ કોઈ પ્રાણી મને દેખાતુ નથી કે જે મૃત્યુથી ક્ષેાભ પામતુ ન હેાય મૃત્યુના છ મહિના પૂર્વે દેવાની પણ પ વૃક્ષના પુષ્પોની માળાએ ચીમળાઈ જાય છે તેમનુ મન ચોક સાગરમાં ડૂબી જાય છે. મૂર્છારૂપી અધારાને જોઈને મૃત્યુ રૂપી ઘુવડ દોડતા આવે છે ઝાકળા જેમ કમળ વાને નષ્ટ કરી નાખે છે, શિથિલ મનાવીદે ને તેમજ ઘડપણુ પાચ ઇન્દ્રિયને વિકૃત કરીને