________________
शताधर्मकथासूत्रे
टीका - aणं ते' इत्यादि । ततः खलु तौ कूर्मकौ इदं कर्तृपदं तो पापशृगालको एजमानौ चलन्तौ आगच्छन्तौ पश्यतः, दृष्ट्रा (नौ कूर्मकों) भीती त्रस्तौ त्रसितौ उद्विग्नौ संजातभयौ मीतादिशब्दा : पूर्वं व्याख्याताः भूत्वेति शेषः, हस्तौ च पादौ च ग्रीवां च 'सएहिं २ स्वके स्वके स्वकीये स्वकीये 'काहिं कार्य = शरारे 'सारंति' संहरतः = संकोचयतः शृगालोभयभयादात्मनस्त्राणाय स्वदे हाभ्यन्तरे प्रतिनिवेशयतः स्मेत्यर्थः । 'साहरिता' संहृत्य स्वस्वाङ्गानि शरीरा नलिनानि कृत्वा वाङ्ग संवरणानन्तरमिति भावार्थ:, तौ कूर्मको 'निचलौ' निश्चलौ= स्थिरौ, 'णिष्कंदा' निःस्पन्दौ चलनरहितौ, तुसिणीया' तूष्णीको वाग्व्यापाररहितौ भूत्वा 'संचिट्ठ'ति' संतिष्ठतः संस्थितौ ॥ मृ. ६ ॥
मूलम् - तए णं ते पावसियालया जेणेव ते कुम्नगा तेणेव उवागच्छंति, उवागच्छित्ता ते कुम्मगा सव्वओ समंता उव्वत्तति, 'तपणं ते कुम्मगा' इत्यादि ।
टीकार्थ - (तणं) इसके बाद ( ते कुम्मगा) उन दोनों कच्छपोंने ( ते पावसियालए ) उन पापी भृगालों को (एज्जमाणे) आते हुए ज्यों ही ( पासंति) देखा तो वे (पासिता) देखकर (भीया तत्था तसिया उन्त्रिगा सजायभया हत्थे य, पाढ़े य, गीवाए य, सरहिं २ काएहिं साहरंति) भयभीत हो गये - - त्रसित हो गये, उद्विग्न हो गये, रोम २ में उनके भय व्याप्त हो गया ऐसा हो गये और हाथों को, पैरों को तथा गर्दन को अपने २ शरीर में उन्होंने संकुचित कर लिया । (साहरित्ता णिच्चला णिष्कंदा तुसिणीया संचिद्धति) संकुचित करके फिर वे निश्चल हो गये, चलन क्रिया से रहित हो गये और चुपचाप ठहर गये ॥ सु. ६ ॥
७३०
'तर ण ते कुम्मगा' इत्यादि ।
टीअर्थ - (तपणं) त्यार माह (ते कुम्मगा) ने अयणामये (ते पात्र सियालए) पापी श्रृगासने (एज्जमाणे) न्यारे भावता ( पास ति) लेया त्यारे (पासा) तेभने लेडने (भीया तत्या वसिया उब्विग्गा संजायभया हत्येव पादेय, गीवाए य, सएहि २ काएहि साहरति ) लयलीत था गयां, સત્રસ્ત થઇ ગયા, વ્યાકુળ થઇ ગયા, તેમના શરીરના અણુ અણુમાં ભય વ્યાપી ગયા અને તેએએ હાથેાને, પગાને તેમજ માને પેાતાના શરીરમાં સકાચી લીધાં. (साहरिता णिवला णिप्फंदा तुसिणीया संचिति) सोन्या माह तेयो निश्चण ખની ગયા સ્થિર થઈને તે ચુપચાપ ત્યાં જ પડી રહ્યા સ્ ॥ e t