________________
प्रमेयमन्द्रिका ठीका श०३४ उ.१ अ. श.१ सू०१ एकेन्द्रियजीवनिरूपणम् ३२५ __'एवं आउक्काइएस्सु चत्तारि आलावगा-सुमेहिं अपज्जत्तएहि १, ताहे पज्जत्तएहि २, वायरेहिं अपज्जत्तरहिं ३, ताहे पज्जत्तएहि उववाएयवो ४, एवं पृथिवी कायवदेव अप्कायिकेषु चत्वार आलापकाः, सूक्ष्मपर्याप्तकैः १, तदा पर्याप्तकैः २, वादरैः अपर्याप्तकै ३, तदा पर्याप्तकैः ४, उपपातयितव्यः । हे भदन्त ! अपर्याप्तसूक्ष्म पृथिवीकायिकः अस्या रत्नप्रभायाः पृथिव्याः पूर्वचरमान्ते समवहतः समवहत्य रत्नप्रभायाः पश्चिमे चरमान्ते अपर्याप्त सूक्ष्माकायिकतया समुत्पत्तियोग्यः स कियत्सामयिकेन विग्रहेणोत्पद्येत ? इति प्रश्नं कृत्वा हे गौतम ! एक सामयिकेन यावत् त्रिसामयिकेन पिनहेगोत्पधेत । इत्याधुतरं पूर्ववदेवेति प्रथम समय वाले विग्रह से अथवा दो समय वाले विग्रह से अथवा तीन समय वाले विग्रह से उत्पन्न होता है । इत्यादि सब कथन पूर्व के जैसा ही जानना चाहिये ।४॥ ___ 'एवं आउक्काइएस्सु चत्तारि आलावगा सुहुमेहिं अपज्जत्तएहिं १ ताहे पज्जत्ता शायरेहि अपज्जत्तएहिं ३ ताहे पज्जत्तएहि उववाएयवो४' इसी प्रकार से अप्कायिकों के चार आलापक कहलेना चाहिये। जैसे-हे भदन्त ! कोई अपर्याप्त सूक्ष्म पृथिवीकोयिक जीव इस रत्नप्रभा पृथिवी के पूर्व चरमान्त में मरा और मरकर वह रत्नप्रभा पृथिवी के पश्चिम चरमान्त में अपर्याप्त सूक्ष्म अप्कायिक रूप से उत्पत्ति के योग्य हुआ तो हे भदत्त ! वह वहाँ :कितने समय वाले विग्रह से उत्पन्न होता है ? हे गौतम ! वह वहां एक समयवाले विग्रह से भी उत्पन्न होता है, दो समयवाले विग्रह से भी उत्पन्न होता है और છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-હે ગૌતમ! તે હા એક સમયવાળા વિગ્રહથી ઉત્પન્ન થાય છે, અથવા બે સમયવાળા વિગ્રહથી અથવા ત્રણ સમયવાળા વિગ્રહથી ઉતપન થ ય છે વિગેરે સઘળું કથન પહેલાં કહ્યા પ્રમાણે જ સમજવું જ
एवं आउक्काएसु चत्तारि आलावगा सुहमे हि अपज्जत्तएहि उपवाएरवो।' આજ પ્રમાણે અષ્ઠાયિકાના સ બ ધમાં ચાર આલાપકે કહેવા જોઈએ જેમ કે હે ભગવન કોઈ અપર્યાપ્ત સૃહમ આપકાયિક જીવ આ રત્નપ્રભા પ્રથિવીના પૂર્વ ચરમાન્ત ભાગમાં મરણ પામે અને મરણ પામીને તે રત્નપ્રભા પૃથ્વીના પશ્ચિમ ચરમન્ત ભાગમાં અપર્યાપ્ત સૂકમ અપ્લાયિક પણાથી ઉત્પન્ન થવાને
ગ્ય થવો હોય તે હે ભગવનું તે ત્યાં કેટલા સમયવાળા વિગ્રહથી ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-હે ગૌતમ! તે ત્યાં એક સમયવાળા વિગ્રહથી પણ ઉત્પન્ન થાય છે. બે સમયવાળા વિગ્રહથી