________________
કરી
भगवतीस्त्र ___टीका-'दसविहे पायच्छित्ते पन्नात्ते' दशदिधम्-दशप्रकारकं प्रायश्चित्तं प्रज्ञप्तम् । अत्र प्रायश्चित्तशब्दोऽपराधे तच्छुद्धौ च दृश्यते, अत इह सोऽपराधे द्रष्टव्यः । दशविधमायश्चित्तदर्शनायाह-'तं जहा' इत्यादि, 'तं जहा' तयथा तत्र 'अलोयणारिहे' आलोचनाई आलोचना-निवेदना संयमलग्नदोपाणां गुरोः समक्षे वाचा प्रकाशनरूपा तल्लक्षणां शुद्धिमर्हति यत् अतिचारजातम् तत् आलो. चनाह प्रथम प्रायश्चित्तम् 'पडिक्कमणारिहे' पतिक्रमण मिथ्यादुष्कृतं तद्योग्यम् प्रतिक्रमणं दोषेभ्यः पश्वान्निवर्तनम् पुनर्न करिष्यामीत्येवं रूपेण मिथ्यादुष्कृत
टीकार्थ-'दसविहे पायच्छिन्ते पन्नत्ते' प्रायश्चित्त दश प्रकार का कहा गया है। प्रायश्चित्त यह शब्द अपराध और अपराध की शुद्धि के अर्थ में प्रयुक्त हुआ देखने में आता है-पर यहो यह शब्द अपराध अर्थ में प्रयुक्तहुआ है। प्रायश्चित्त के 'तं जहा' दश प्रकार ये हैं-'आलोयणारिहे, पडिक्मणारिहे, तदुयारिहे, विवेगारिहे विउल्लम्गारिहे, तवारिहे. छेदारिहे, स्नूलारिहे, अणयप्पारिहे, पारंचियारिहे' आलोचना योग्य १, प्रतिक्रमणयोग्य २, आलोचना प्रतिक्रमण दोनों के योग्य ३ विवेकयोग्य ४, व्युत्सर्गयोग्य ५, तपोयोग्य ६, छेद्योग्य ७, मूलयोग्य ८, अनवरथाप्ययोग्य ९ और पारांचितयोग्य १० संयम में लगे हुए दोषों को गुरु समक्ष वचन द्वारा प्रकट करना इसका नाम आलोचना है जो अतिचार रूप प्रायश्चित्त इस आलोचना से शुद्ध होने योग्य होता है वह आलोचनाह प्रायश्चित है १ प्रतिक्रमण दोषों से पीछे हटना और आगे के लिये फिर से नहीं करने रूप विथ्यादुष्कृतदेना
--'दसविहे पायच्छित्ते पन्नत्त' प्रायश्चित्त इस मारना ४ा छे. પ્રાયશ્ચિત્ત આ શબ્દ અપરાધ અને અપરાધની શુદ્ધિના અર્થમાં વપરાયેલ જવામાં આવે છે. પરંતુ અહિયાં આ શબ્દ અપરાધ અર્થમાં વપરાયેલ છે. प्रायश्चित्त इस ना ४ा छ. 'तौं जहा' ते इस प्रो। मा प्रभारी छे. 'आलोयणारिहे, पडिक्कमणारिहे, तदुभयारिहे, विवेगारिहे, विउस्सग्गारिहे, तवारिहे, छेदारिहे, मूलारिहे, अणवटुप्पारिहे, पारंचियारिहे' मासोयना योग्य १, પ્રતિકમણગ્ય ૨, આલેચના પ્રતિક્રમણ બનેની ગ્ય ૩, વિવેકાગ્ય , વ્યુત્સર્ગગ્ય પ, તપાગ્ય ૬, છેદગ્ય 9, મૂલગ્ય ૮, અનવસ્થાગ્ય ૯ અને પારાંચિત 5 ૧૦, સંયમમાં લાગેલા દેશે ગુરૂ સમક્ષ વચનથી પ્રગટ કરવા તેનું નામ આલેચના છે. જે અતિચાર રૂપ પ્રાયશ્ચિત્ત આ આલોચનાથી શુદ્ધ થવાને ચગ્ય હોય તે આલેચનાતું પ્રાયશ્ચિત કહેવાય છે. ૧, પ્રતિકમણ-દેથી પાછા હઠવું અને આગળ ઉપર પાછા દેશો ના