________________
भगवती सूत्रे
१५२
स्वस्थानसकि इति । अथ पुलाकसाश्रित्य वकुशादि परस्थानसन्निकर्ष सूत्र माह - 'पुलाए णं भंते ! उसस्स' इत्यादि । 'पुलाए णं भंते ! उसस्स परद्वाणसन्निगासेणं चारिचपज्नवेर्हि किं होणे तुल्ले अन्महिए' पुलाकः खलु भदन्त ! कुशस्य परस्थानसन्निकर्षेण चारित्रपर्यायैः किं हीन स्तुल्योऽभ्यधिको वा तत्र परस्थानन्निकर्षेण इत्यस्य विजातीययोगमाश्रित्येत्पर्थ: विजातीयश्च पुलाकस्य कुशादिर्भवतीति प्रश्नः, भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम! 'हीणे णो तुल्ले णो अनहिए' हीनः, पुलाको वकुशाद हीनो भवति तथाविधविशुद्धयभावात् नो तुल्यो भवति पुलाको बकुशाद नवा अभ्यधिक इति । कियत्परिमितो हीनः ? इत्याह- 'अवगुणहीणे' अनन्तगुण हीनः, वकुशापेक्षया
१०० है उसकी अपेक्षा प्रथम के जो चारित्र पर्याय का १०००० प्रमाण है वह अनन्तगुण अधिक है । यह सब कथन यहां तक का स्वस्थानं की अपेक्षा से किया गया है। अब परस्थान की अपेक्षा से बकुश आदि के परस्थान की अपेक्षा से यह कथन सूत्रकार इससूत्र द्वारा करते हैं ।
'पुलाएणं भंते । वसस्स परद्वाणसत्रिगासेणं चरिन्त पज्जवेहिं किं होणे तुल्ले, अम्महिए' इसमें गोतमस्वामी ने प्रभुश्री से ऐसा पूछा है - हे भदन्त ! पुoा अपनी चारित्र पर्यायों की अपेक्षा वकुशरूप परस्थान की चारित्र पर्यायों की अपेक्षा से क्या हीन है । अथवा तुल्य है ? अषा अधिक है | इसके उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं - 'गोयना ! हीणे, नो तुल्हे नो महिए' हे गौतम । तथाविध विशुद्धि के अभाव से पुलाक वश से होन होता है। इसलिये वह हीन है तुल्य अथवा
1
એ છે કે-જે પુલ્લાકના ચારિત્ર પર્યાયેાનુ પ્રમાણ ૧૦૦ સેા છે. તેના કરતાં પહેલાના જે ચારિત્રપર્યાયાનું દસ હજારનુ` પ્રમાણુ છે, તે અનત ગુણુ વધારે છે, આ સઘળુ' કથન અહિં સુધીનું સ્વસ્થાનની અપેક્ષાથી કરવામાં આવેલ છે.
હવે પરસ્થાનની અપેક્ષાથી-એટલે કે ખકુશ વિગેરેના પરસ્થાનની અપે क्षाथी या स्थन सूत्रद्वारा अारे मतावे हे 'पुलाए णं भंते ! बरसस्स परद्वाणसन्निगासेणं चरित्तपज्जवेद्दि किं हीणे तुल्ले अच्भहिए' या सूत्रपाठथी ગૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને એવુ* પૂછ્યું છે કે-હે ભગવન્ પુલાક પેાતાના ચારિત્ર પાંચાની અપેક્ષાથી ખકુશરૂપ પરસ્થાનના ચારિત્ર પર્યાચાની અપેક્ષાથી શું હીન છે ? અથવા તુલ્ય છે ? અથવા વધારે છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી गीतभस्वाभीने हे छे - 'गोयमा ! होणे, नो तुल्ले, नो अव्भहिए' हे गीतभ ! તથાવિધ–તે પ્રકારની વિશુદ્ધિના અભાવથી પુલાક અકુશ કરતાં હીન ડાય છે.