________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१२ सू०३ द्वीन्द्रियेभ्यः पृ. नामुत्पत्तिनिरूपणम् ६७ जघन्योत्कृष्टस्थितिकेषु उत्पित्सवो जीवाः 'एगलमएणं केवइया उचवज्जति' एकसमयेन-एकस्मिन् समये कियन्तः-कियत्संख्यकाः समुत्पद्यन्ते पृथिवीकायिकतया पृथिव्यामिति प्रश्नः। भगवानाह-'गोयला' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'जहन्नेणं एक्को वा दो वा तिनि वा जघन्येन एको वा द्वौ वा त्रयो वा, 'उकोसेणं संखेज्जा वा असंखेज्जा वा उश्वज्जति' उत्कृष्टतः संख्याता वा असंख्याता वा पृथिवीकायिकतयोत्पद्यन्ते इति । 'छेत्रसंघषणी' सेवार्तसंहननवन्तः, द्वीन्द्रियेभ्य आगत्य सम्मुत्पद्यमाना जीवाः सेवासंहननवन्तो भवन्तीत्यर्थः ३। 'ओगाहणा जहन्नेणं अंगुलस्त असंखेज्जइभार्ग' अवगाहना-शरीरावगाहना अंगुलस्यासंख्येयभागम् अंगुलासंख्येय मागप्रमाणा भवन्तीति भावः, 'उक्कोसेणं बारसजोयणाई उत्कर्षेण द्वादशयोजनानि शरीरावगाहनेति । 'बारसजोय. उववति ' हे भदन्त ! ऐसे वे जीव एक समय में वहां कितने 'उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-गोयमा जहन्नेणं एक्को वा दो वा तिनि वा उक्कोलेणं संखेज्जा बा असंखेज्जा वा हे गौतम ! ऐसे वे जीव वहां पृथिवीकायिक रूपले एक अथवा दो अथवा तीन उत्पन्न होते है और उत्कृष्ट ले संख्यात और असंख्यात तक एक समय में वहां पृथिवीकाधिक रूप से उत्पन्न होते हैं ? संहनन द्वार ये 'छेवट संघयणी' सेवा संहननघाले होते हैं-अर्थात् दीन्द्रियों से आकर के पृथिवीकायिक रूप से उत्पन्न होते हुए जीव सेवा संहननवाले होते हैं। 'ओगाहणी जहन्नेर्ण अंगुलस्स असंखेज्जाभार्ग' अवधाहना द्वार में इनकी अवगाहना जघन्य से अंगुलके असंख्यात वें भाग प्रमाण पूछे छे -'ते णं भ! जीवा एगसमएणं केवइया उववज्जति' है सपन मेवा તે કેટલા છ એક સમયમાં ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં प्रभु ४ छ - गोयमा! जहण्णेणं एक्को वा देा वा तिन्नि या उक्कोसेणं संखे. ज्जा वा असंखेज्जा वा' गौतगत व त्या थीमाथियि. કપણુથી એક અથવા બે અથવા ત્રણ ઉત્પન થાય છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી સંખ્યાત અને અસંખ્યાત સુધી એક સમયમાં ત્યાં પૃવિકાવિક પણાથી ઉત્પન થાય છે. ૧
'सनना'मा तसा ठेवदृनधयणी' सेवात सनना य . અર્થાત્ બે ઇંદ્રિયવાળાઓમાંથી આવીને પૃથ્વિકાયિક પણાથી ઉત્પન્ન થનારા ७ सेवात सननवाणा हाय छे. २ ओग हणा जहण्णेणं अंगुलस्स असंखे. ज्जइमोग" अपमानामा तमानी मानधन्यथी मन मस